Page 122 - 8pup_tur

TEST Fiilimsiler
4 Fiilimsiler Denemesi

5. Bazı fiilimsi ekleri ile kip ekleri aynıdır. Bu bakımdan aynı eki alan fiilimsi ile çekimli fiili birbirine karıştırmamak
gerekir. Örneğin “Yazar, özellikle öykü kitaplarıyla tanınmış.” cümlesinde “tanınmış” duyulan geçmiş zaman, 3.
tekil şahısta çekimlenmiş bir çekimli fiildir. Oysa “Tanınmış yazarların kitapları daha çok satar.” cümlesinde yer
alan “tanınmış” sıfat-fiildir çünkü kendisinden sonra gelen “yazar” ismini nitelemiştir.

Buna göre aşağıdaki dizelerin hangisinde altı çizili sözcük fiilimsidir?
A) Tarihin dilinden düşmez bu destan B) Her taşı yakut olan bu vatan
Nehirler gazidir dağlar kahraman. Can verme sırrına erenlerindir.
C) Uy Maraş! Sılaya nice varayım D) Gökyay'ım derdiyle adını anar

Açılmaz ki kapılar çalıp durayım. Bir kararsız kuştur dalına konar.

6. Zarf-fiillerin kimi cümleye zaman anlamı katarken kimi durum anlamı katar. Örneğin “Ali heceleyerek okuyor-
du.” cümlesinde “heceleyerek” zarf-fiili “okuma” işinin nasıl yapıldığını ifade etmektedir. Oysa “Zil çalınca içeri
girdik.” cümlesinde “çalınca” zarf-fiili “içeri girme” işinin ne zaman yapıldığını ifade eder.

Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde zarf-fiilin cümleye kattığı anlam yay ayraç içinde yanlış
verilmiştir?

A) Yaka numaranı makineye okutarak içeri giriyorsun. (zaman)
B) Biz böyle konuşurken dışarıdan korkunç bir siren sesi duyuldu. (zaman)
C) Ben bugünlere gecemi gündüzüme katıp geldim. (durum)
D) Her konuda seve seve yardım ederim değerli arkadaşım. (durum)

7.

Anadolu’da devlet kuran Hitit Devleti, Mezopotamya ya da Suriye’de kurulan
diğer devletlerden daha zor bir coğrafyaya hâkim olmuşlardır. Çünkü Anado-
lu’nun yüksek dağ zincirleriyle çevrili oluşu, kurak ve karasal bir iklime sahip
olması, yüksek ve sulu tarıma elverişli olmayan bir topografya görülmesi
gibi sebeplerden dolayı, Hititler bu zor coğrafyanın elverdiği ölçüde tarım,
bağ-bahçecilik yapmaya çalışmışlardır. Hititlerde tarım temel geçim kaynağı
olduğu için hukuki metinlerin bir kısmını tarımla ilgili maddeler oluşturmuş,
ekilmiş bir tarla üzerine bir başkasının ekim yapması ölümle cezalandırılan bir
suç olmuştur.

Verilen bu metindeki,

I. Altı çizilen sözcüklerin hiçbiri zarf-fiil değildir.
II. Altı çizilmediği hâlde fiilimsi olan üç sözcük daha vardır.
III. Altı çizili sözcüklerden sadece üç tanesi fiilimsi değildir.
Buna göre yukarıdaki yargılardan hangileri doğrudur?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III

122