Page 62 - 8_og_5li_ds
P. 62
3.
MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASI
✦ Sınırların korunması ve iç güvenliğin sağlanması için gerekli askerin dışında Osmanlı ordusu terhis
edilecektir. Bütün savaş gemilerine, taşıt, araç, gereç, silah ve cephanelere el konulacaktır.
✦ Tüm telsiz, telgraf hatlarının kontrolü; Toros tünelleri ve bütün demiryollarının denetimi İtilaf Dev-
letleri tarafından sağlanacaktır.
✦ İtilaf Devletleri, güvenliklerini tehdit eden bir durum olursa herhangi bir stratejik noktayı işgal ede-
bilecektir.
✦ Doğudaki altı vilayette (Sivas, Elâzığ, Diyarbakır, Bitlis, Erzurum, Van) karışıklık çıkarsa İtilaf Devletleri
bu illeri işgal edilebilecektir.
Mondros Ateşkes Antlaşması’nın verilen maddeleri ile ilgili;
I. Osmanlı Devleti’ni savunmasız hâle getirmek ve işgalleri kolaylaştırmak amaçlanmıştır.
II. İşgallere karşı Türk milletinin birleşerek direnişe geçmesi engellenmek istenmiştir.
III. Osmanlı topraklarının işgaline hukuki zemin oluşturulmaya çalışılmıştır.
IV. Tüm imkanları İtilaf Devletleri’nin kullanımına sunulan Osmanlı Devleti resmen sona ermiştir.
yorumlarından hangilerine ulaşılabilir?
A) I, II ve III B) I, III ve IV C) II, III ve IV D) I, II, III ve IV
4.
I. Dünya Savaşı’nın ardından kurulan Ermenistan İngilizlerden destek aldı.
Mondros Ateşkes Antlaşması’nın 24. maddesi ve Sevr’de “Doğu Anadolu’da
bir Ermeni Devleti kurulacak” maddesine güvenerek Doğu Anadolu’yu işgal
etmeye çalıştı. Bu gelişmeler üzerine Mondros Ateşkes Antlaşması’nın hüküm-
lerine uymayıp ordusunu dağıtmayan Erzurum’daki 15. Kolordu Komutanı
Kâzım Karabekir Paşa, BMM’den izin alarak Ermenistan’a karşı harekât başlattı.
Yenilgiyi kabul eden Ermenistan Hükûmeti ile BMM arasında Gümrü Antlaş-
ması imzalandı (3 Aralık 1920). Bu antlaşma ile Kars, Sarıkamış ve Gümrü BMM
Hükûmeti’ne bırakıldı ve Ermenistan Misak-ı Millîyi tanıdı. Gümrü Antlaşması
BMM adına imzalanan ilk antlaşma oldu.
Buna göre Doğu Cephesi ile ilgili;
I. İngiltere Osmanlı Devleti’ne karşı Ermenistan’ı desteklemiştir.
II. Doğu Cephesi’nin açılmasına Ermenistan’ın saldırgan ve yayılmacı tutumu neden olmuştur.
III. Doğu Cephesi’nde BMM tarafından kurulan düzenli ordu başarılı olmuştur.
IV. TBMM’yi tanıyan ilk devlet Ermenistan olmuştur.
çıkarımlarından hangileri yapılabilir?
A) I ve II B) I, II ve III C) I, II ve IV D) I, II, III ve IV
12