Page 167 - 8ogink_sb

6.
ÜNİTE ATATÜRK DÖNEMİ TÜRK DIŞ POLİTİKASI TEST – 2
DIŞ POLİTİKADA YAŞANAN GELİŞMELER

1. Lozan Barış Görüşmeleri Türk dış politikasını şekil- 3. Türkiye Lozan Barış Antlaşması’nda, yabancı okul-
lendiren en önemli gelişmedir. Türkiye Lozan’da lar, “Türk Hükûmetinin koyacağı kurallara uyma-
ülkenin bağımsızlığını ve bütünlüğünü ilgilendi- ları şartıyla faaliyetlerine devam edebileceklerdir.”
ren konularda taviz vermezken diğer bazı konu- ifadesi ile Yabancı Okullar Sorunu’nu iç mesele
larda ise makul ölçülerde tavizkâr bir tutum ser- olarak gördüğünü göstermişti. Lozan Antlaşması
gilemiştir. Türkiye; Lozan Antlaşması’nda çözüme sonrasında çıkarılan “Tevhid-i Tedrisat Kanunu” ile
kavuşturulamayan konuların daha sonra yapılacak yabancı okulların ayrıcalıklarına son verilerek bu
diplomatik görüşmelerle çözülmesini kabul etmiş- okullar Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlandı. Yabancı
tir. okullara Türk öğretmenler tarafından Türkçe oku-
tulmak üzere tarih ve coğrafya dersleri de konuldu.
Buna göre;
Bu bilgilere bağlı olarak;
I. Türkiye Lozan’da her istediğini alamamış ama
karşı tarafın da her istediğini almasına izin ver- I. Türkiye egemenlik haklarına müdahale edil-
memiştir. mesine izin vermemiştir.

II. Türkiye barıştan yana olduğunu göstermiştir. II. Türkiye Lozan’daki tüm sorunları bağımsızlık
ilkesine uygun olarak çözmüştür.
III. Türkiye çözüme kavuşturulamayan sorunların
çözümü için diplomasi kapılarını açık III. Türkiye yabancı okullarla ilgili yasal düzenle-
tutmuştur. meler yapmıştır.
çıkarımlarının hangileri yapılabilir? IV. Yabancı okullar konusunda milliyetçilik anlayı-
şına uygun düzenlemeler yapılmıştır.
A) I ve II B) I ve III
sonuçlarının hangilerine ulaşılabilir?
C) II ve III D) I, II ve III
A) I, II ve III B) I, II ve IV

2. Osmanlı Devleti zamanında yabancı devletler OMAGE C) I, III ve IV D) I, II, III ve IV
Osmanlı topraklarında birçok okul açmışlardı.
Yabancı ülkeler elde ettikleri kapitülasyonlar saye-
sinde bu okulları kendi konsoloslukları aracılığıy-
la yönetiyorlardı. Yabancı okullar, ayrıcalıkları ile
misyonerlik yapıyor ve ülkedeki azınlıkları devle-
te karşı isyana teşvik ediyorlardı. Osmanlı Devleti
yabancı okulların bu bölücü faaliyetlerini engelle-
mek için birtakım düzenlemeler yaptıysa da başa-
rılı olamadı.

Bu bilgilere göre;
4. Türkiye’nin, yabancı okulları Millî Eğitim
I. Yabancı okullar üzerinde Osmanlı Devleti’nin Bakanlığı’na bağlayarak denetim altına alması ve
yeterince denetim hakkı bulunmuyordu. kanunlara uymayan okulları kapatmaya başla-

II. Avrupalı Devletler okulları aracılığı ile Osman- ması, bazı Avrupalı Devletler’in tepkisine neden
lı’nın iç işlerine karışıyordu. olmuştur. Fransa’nın başını çektiği bu ülkeler,
yabancı okullarla ilgili düzenlemelerin birlikte
III. Yabancı okullar ülke içindeki ayrılıkçı faaliyetle- gözden geçirilmesini istemişler ancak Türkiye bu
ri destekliyordu. isteği reddetmiştir.
IV. Kapitülasyonlar Osmanlı Devleti’nin aleyhinde Yabancı devletlerin iç işlerine karıştırılmaması,
kullanılıyordu. Türk dış politikasının dayandığı hangi temel
çıkarımlarının hangileri yapılabilir? ilke ile ilgilidir?

A) I, II ve III B) I, II ve IV A) Bağımsızlık B) Gerçekçilik
C) II, III ve IV D) I, II, III ve IV C) Akılcılık D) Karşılıklılık

167