Page 47 - 8ogparag_sb
P. 47
PARAGRAFIN ANLAM YÖNÜ | BAŞLIK VE ANAHTAR KELİME TEST – 10
1.
1272
Kırşehir’de bulunan Cacabey Medresesi, Sel- 1425
çuklular Dönemi’nde devlet adamı Cacabey Ünlü gök bilimci Uluğ Bey, Semerkant Rasat-
tarafından yapıldı. Avlusunda gök bilim ince- hanesi’ni kurdu. Bu gözlemevinde Güneş,
lemelerinin yapıldığı rasat kuyusu ve hemen gezegenler ve yıldızlar gözlemlendi. Gök
üstündeki aydınlık feneri, gözlem kulesi ile bilim tabloları hazırlandı. Ali Kuşçu da eğiti-
gök bilimi eğitimi veren ilk merkezlerden mini burada aldı.
oldu.
1577
Osmanlı İmparatorluğu’nun ilk gözlemevi
olan İstanbul Rasathanesi, gök bilimci
Takiyüddün tarafından kuruldu. Burada
gezegenleri ve Güneş’i gözlemledi, pek çok
aygıt tasarladı.
Aşağıdakilerden hangisi bu metinlerin ortak başlığı olabilir?
A) Türklerin Uzay Serüveni
B) Önemli Bilimsel İcatlar
C) Tarih ve İnsanoğlu
D) Dünyadaki İlk Bilimsel Çalışmalar
2. Anahtar sözcük, paragrafın konusu hakkında bilgi veren kelimedir. Paragraf, bu kelimeler etrafında şekillenir
ve anlam kazanır.
Buna göre,
Sıcak hava balonlarını ilk bulanlar, Fransız Etinenne ve Josef Montgollier kardeşler oldu. Bu kar-
deşler, bir cismin yükselmesi için havadan hafif olması gerektiğini ve sıcak havanın soğuk hava-
dan daha hafif olduğu düşüncesinden yola çıkarak sıcak hava balonunu uçurmayı başardılar.
Sıcak hava balonlarının çalışması çok basit bir ilkeye dayanıyor: Isınan hava yükselir. Günümüz-
deki balonlar, bu basit ilkeye göre tasarlanıyor. Balon, ana gövdesini oluşturan ve yanmaz kumaş-
lardan yapılan kısmın içi sıcak havayla dolduruluyor. Balonun ana gövdesinin altında yolcuların
ve havayı ısıtmaya yarayan yakıtın yer aldığı bir sepet bulunuyor. Gövdenin tepesinde yer alan ve
paraşüt valfı olarak adlandırılan bir delikle balonun içindeki hava kontrol edilebiliyor. Yolcu sepe-
tinin üzerinde bulunan, havayı ısıtan mekanizmanın ateşleyici bölümü ve deliği açıp kapatmaya
yarayan ipler yardımıyla balonun alçalıp yükselmesi sağlanıyor.
aşağıdakilerden hangisi bu metnin anahtar sözcüklerinden biri değildir?
A) sıcak hava B) gövde C) yolcu sepeti D) balon
47
