Page 169 - 8ogtur_sb

FİİLİMSİLeR TEST – 4

1. “Musluğu kapattı.” cümlesinde “kapattı” sözcüğü 4. Zarf-fiiller cümleye zaman veya durum anlamı
çekimli fiildir. “Kapanası yollar seni benden aldı.” katar. Örneğin “Duyunca çok üzüldüm.” cümle-
cümlesinde ise “kapanası” sözcüğü fiil anlamı- sinde “duyunca” zarf-fiili “üzülme” işinin ne zaman
nı korur ama bunun yanı sıra kendisinden sonra yapıldığını ifade etmektedir. “Oturarak diz şu bon-
gelen “yollar” ismini nitelediği için sıfat görevinde- cukları!” cümlesinde ise “oturarak” zarf-fiili “boncuk
dir. Yani fiil olma özelliğini koruyup cümle içinde dizme” işinin nasıl yapılması gerektiğini belirtir.
sıfat görevinde kullanıldığı için sıfat-fiildir. Aşağıdaki cümlelerden hangisinde zarf-fiil
Bu açıklamaya göre aşağıdakilerin hangisinde cümleye zaman anlamı katmıştır?
fiil anlamını koruduğu halde cümle içinde sıfat A) Yolda yürürken eski bir arkadaşıma denk geldim.
görevi üstlenen bir sözcüğe yer verilmiştir?
B) İnsanları anlayıp dinlemeden eleştirme.
A) Olmayacak yine, çok yanlışım var.
C) Bilerek bütün sorulara yanlış cevaplar veriyordu.
B) Doldurulacak boşluklar var hayatımda.
D) Arkadaşlarıyla yaptıklarını anlata anlata bitiremedi.
C) Kuş ağaca konacak, seyret bak şimdi.
D) Yıkanacak çocuk sonra o masmavi özgür sularda.

2. Fiilimsiler –me/-ma olumsuzluk eklerini alabilir.
Bu özelliğiyle kalıcı isimlerden ayrılır. Örneğin “Bir 5. Zarf-fiil ekini alan kelimeler cümleye zaman, sebep
daha okuyunca nerede hata yaptığımı anladım.” veya durum anlamı katabilir.
cümlesinde “okuyunca” sözcüğünün olumsuzu
“okumayınca” diyebiliyoruz. “Dolma çok güzel Bu bilgiye göre aşağıdaki cümlelerin hangisin-
de zarf-fiil, cümleye farklı bir anlam katmıştır?
olmuş.” cümlesinde ise “Dolmama çok güzel
olmuş.” diyemiyoruz. OMAGE A) Yemek yaparken şarkı söylerdi.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde B) Arkadaşıyla güle oynaya yürüyorlardı.
“danış-” sözcüğü fiilimsi olarak kullanılmamıştır? C) Babası gelince mutfakta sofra hazırlama telaşı başlar-
A) Büyüklerine danışan kişiler daha az hata yapar. dı.

B) Bize danışmadan böyle bir karar alamazsın. D) Öğrenciler sınıfa girer girmez yerlerine oturdular.
C) Danışmaya bıraktığım evrakları aldın mı?
D) Bir işi yaparken çocuğuna bile danışman gerekir.

3. Bazı sıfat-fiil ekleriyle kip ekleri aynıdır. Örneğin
“-mış” eki sıfat fiil eki olarak kullanılabileceği gibi 6. (I)Medeniyet; bir birikim, nesilden nesile aktarılan
duyulan geçmiş zaman eki olarak da kullanılabilir.
kıymetli bir miras. (II)Sofra serilişinden giyim kuşa-
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde ma, konuşmadaki edamızdan koltuktaki oturuşu-
“-mış/-miş” eki sıfat-fiil eki olarak kullanılma- muza kadar hepsi bu mirasın bir parçası. (III)Şehir
mıştır? hayatının ekonomik, sosyal, kurumsal ve entelek-
A) Kırarmış saçları onu daha da yakışıklı gösteriyordu. tüel düzeyde görünür hâl almasını medeniyet ola-
rak ifade ediyoruz. (IV)Medeniyet ve şehir arasında
B) Böylece kral ve kraliçe ömürlerinin sonuna kadar köklü bir bağ mevcut.
mutlu mesut yaşamış.
Metinde numaralanmış cümlelerin hangisinde
C) Yaşanmış güzel günler, hatırlandıkça insanın yüzün- bütün fiilimsi türlerine yer verilmiştir?
de tebessüm oluşturur.
A) I B) II C) III D) IV
D) Gidilmemiş ülkeleri insan her zaman merak eder.

169