Page 6 - 8tumders_1_dnm

5. 7. Muhabir :..............
Tanpınar’ın oturduğu son apartman dairesine Uzman: İstanbul bütün tarihi boyunca yangın-
bakan karşı evin bahçesinde çok sevdiği bir in- la anılan bir şehir aslında. Osmanlı döneminde
cir ağacı vardır. Tanpınar, o ağaca olan tutku-
sunu ziyaretçilerine sık sık anlatır. Bir gün ağaç, yangınların başlıca iki nedeni sık yapılaşma ve
sahipleri tarafından kesilir. Tanpınar, onu kes- ahşap kullanımı. Benim üzerinde çalıştığım 17.
miş olmalarını affedemez ve dostlarına “Onsuz yüzyılda İstanbul dünyanın en kalabalık şehri
yaşayacağıma inanamıyorum.” diye serzenişte ama kapladığı alan dar. Bu yüzden sık yapılaş-
bulunur. Gerçekten de kısa bir süre sonra ve- ma, alanın darlığı ve nüfusun fazlalığı düşü-
fateder. nüldüğünde bir mecburiyet. Bunun yanında
düşünün ki cami, han, medrese ve hamamların
dışında şehir tamamen ahşap. Hatta o yüzyılın
Bu metinde aşağıdakilerden hangisiyle ilgili Venedik elçisi İstanbul için “..........................” di-
yazım yanlışı yapılmıştır? yor. Bu görüntü şehre farklı bir görsellik katıyor
A) Etmek, edilmek, eylemek, olmak, olunmak yardımcı ama yangın söz konusu olduğunda çok büyük
fiilleriyle kurulan birleşik fiiller, ilk kelimesinde her- bir problem tabii.
hangi bir ses düşmesi veya türemesine uğramazsa
ayrı yazılır.
Bu metinde boş bırakılan yerlere sırasıyla aşa-
B) Bulunma hâl eki görevindeki -de/-da eklendiği söz- ğıdakilerin hangisinin gelmesi metnin anlam
cüğe bitişik yazılır.
akışına en uygundur?
C) Cümle içinde tırnak veya yay ayraç içine alınan cüm-
leler büyük harfle başlar. A) İstanbul’un tarihinde en fazla karşılaştığı doğal afet
nedir? - Bu kadar küçük bir alana bu kadar insan nasıl
D) Etmek, edilmek, eylemek, olmak, olunmak yardımcı sığıyor, anlamıyorum.
fiilleriyle birleşirken ses düşmesine, ses değişmesi-
ne veya ses türemesine uğrayan birleşik fiiller bitişik B) 17. yüzyılda dünyanın en kalabalık şehri hangisidir? -
yazılır. Ahşap olmasaydı İstanbul olmazdı.
C) Osmanlı devletinde gördüğümüz yangınların baş-
kent olarak İstanbul’a zararları nelerdir? - Bu şehir
ahşap kullanımını bırakmazsa yakında yok olur.
D) Osmanlı İstanbul’unda bu kadar çok yangın çıkması-
nın sebebi nedir? - Gerçekten şehir neredeyse ahşap-
tan yapılmış gibidir.

8. Fiilimsiler bazen söz öbeği oluşturur ve bu söz
6. Fiil kök veya gövdelerine gelen “-an, -en, -ası, -esi, öbekleri cümleye farklı anlamlar katabilir.
-mez, -maz, -ar, -er, -dik, -dık, -ecek, -acak, -mış
-miş, -muş, -müş” ekleriyle sıfat görevi üstlenen Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde
sözcüklerdir. fiilimsinin içinde bulunduğu altı çizili sözcük
öbeğinin cümleye kattığı anlam yay ayraç için-
Özellikle “-acak, -ecek, -mış, -miş, -ar, -er,-mez, de verilenle uyuşmamaktadır?
-maz” gibi ekler sıfat tamlaması içindeyse sıfat-fiil,
yüklem görevindeyse çekimli fiildir. A) Bu kitabı okumadan önce hayata daha farklı bakıyor-
dum.( zaman)
Bu bilgilere göre aşağıdaki cümlelerin hangi-
sinde sıfat-fiil kullanılmamıştır? B) Vücudu bağışıklık kazandığından bu mikrop onu
etkilemedi.(amaç)
A) Dayanılmaz acılar çekiyordu Ali çürük dişi yüzünden.
C) Yaşadığı olayları düşünerek kendine bir yol haritası
B) Yorulmuş kedicik akşama kadar sokaklarda dolaş- çıkardı. (durum)
maktan.
D) Bu şehri daha önce görmesi ona büyük avantaj sağ-
C) Depoya konulacak eşyaları bahçeye çıkardım. ladı. (sebep)
D) Akşam olunca insanlar koşar adım evlerine giderdi.

5