Page 155 - Tekyurek_4lu
P. 155
3. Biyoteknolojik uygulamalardan bir tanesi de gen 5. Akraba evliliği, aralarında kan bağı bulunan kişi-
terapisidir (Gen tedavisi). Gen tedavisi ile vücut lerin evlenmesidir. Bu evliliklerden doğan çocuk-
hücrelerindeki genetik mesaj değiştirilerek hasta- larda kalıtsal hastalıkların görülme riski, akraba
lığın tedavi edilmesi amaçlanmaktadır. Bu çalışma- olmayan kişilerin çocuklarına oranla daha fazladır.
lar ile olumlu sonuçlar alınsa da sonraki kuşakların Akraba evlilikleri ve kalıtsal hastalıklarla ilgili;
hastalığa yakalanmasının önüne geçilememekte-
dir. Bununla birlikte üreme hücrelerinde de gen I. Akraba evliliklerinde baskın genlerin bir araya
tedavisi yapılabilmektedir. Bu hücreler üzerinde gelme ihtimalinin yüksek olması hasta çocuk
yapılan değişiklikler sonraki kuşaklara aktarılabil- doğma olasılığını artırmaktadır.
mektedir. Bilim insanları bu sayede kalıtsal hasta- II. Kalıtsal hastalıklar akraba olsun olmasın her
lıkları önemli ölçüde azaltmayı amaçlamaktadır. ailede görülebilir.
Gen tedavisi ile ilgili aşağıdaki yargılardan III. Akraba evliliği yapmış bir çiftin ilk çocuğunda
hangisi yanlıştır? kalıtsal hastalık görülmüşse, ikinci çocukta da
A) Hem vücut hem de üreme hücreleri üzerinde çalışma aynı hastalık görülecektir.
yapılabilir.
bilgilerinden hangileri doğrudur?
B) DNA'daki genetik bilgiler üzerinde değişiklik yapıla-
bilir. A) Yalnız II B) I ve II
C) I ve III D) II ve III
C) Tüm salgın hastalıkların tedavisinde bu yöntemler-
den yararlanılabilir.
D) Kalıtsal hastalıkların yayılmasının önüne geçilebilir.
6.
OMAGE
4. Meteoroloji uyduları, hava olaylarını küresel ola- Yapılan bir araştırmaya göre, Kaliforniya yer sin-
rak inceleme olanağı sağlayan uzaktan algılama capları, kendilerinin başlıca avcısı olan çıngıraklı
kapasitesine sahip cihazlardır. Dünya çevresin- yılanların ölülerinin ve değiştirilmiş deri artıkla-
deki yörüngelerinde hareket ederlerken, sensör- rının kokularını vücutlarına sürerler. Sincaplar,
leri (radyometre) tarafından kaydedilen verileri yaşadıkları alanlarda ölü olarak buldukları yılan
düzenli aralıklarla yer istasyonlarına gönderirler. derilerini vücutlarına sürerek, yılan derisinde bulu-
Meteoroloji uyduları, yer gözlem istasyonlarının nan kimyasalların kıllarına bulaşmasını sağlar. Bu
kurulamadığı okyanus, çöl, dağlık alanlar, kutup sayede bu kimyasalları tecrübe etmiş avcı ve düş-
bölgeleri gibi çok geniş alanlarda meteorolojik bil- manlarından korunurlar.
gilerin elde edilmesinde önemli pay sahibidir. Buna göre Kaliforniya yer sincapları ile ilgili
Meteoroloji uyduları ile ilgili aşağıdaki bilgiler- yapılan aşağıdaki çıkarımlardan hangisi yan-
den hangisi doğrudur? lıştır?
A) Uydulardan gelen bilgileri öncelikle klimatologlar A) Sahip oldukları bu özellik, yeni oluşacak yavrularda
kullanır. da görülür.
B) Hava durumu raporlarının hazırlanmasında bu uydu- B) Sincapların çıngıraklı yılanların kalıntılarına sürtüne-
lardan gelen bilgiler kullanılır. rek kendilerini düşmanlarından korumaları bir adap-
tasyondur.
C) Uyduların uzaydan gözlem yapması sonuçların yan-
lış çıkma olasılığını artırmaktadır. C) Kazanmış oldukları bu özellik hayatta kalma şansları-
nı arttırmıştır.
D) Uydulardan gelen bilgilerdeki anlık değişkenlik, göz-
lem yapılan bölgenin iklim özelliklerinin değişmesin- D) Yılan derisinde bulunan kimyasalları kıllarına sürme-
den kaynaklanmaktadır. leri ortamda kamufle olmalarını sağlar.
10