Page 187 - og_7den_8e_Tur

7'DEN 8'E 10. BÖLÜM
FİİLİMSİ

FİİLİMSİLER

Fiilimsiler, fiillerden (eylemlerden) türeyen sözcükler olmalarına karşın fiillerin aldığı fiil çekim eklerini yani
şahıs ekleri, haber ve dilek kip eklerini almaz. Cümle içinde isim, sıfat ve zarf görevinde kullanıldıkları için
fiilimsiler; isim-fiil, sıfat-fiil ve zarf-fiil olarak üçe ayrılır.

İsim Fiil Ekleri : -ma, -ış, -mak
Sıfat Fiil Ekleri : -an, -ası, -mez, -ar, -dik, -ecek, -miş
Zarf Fiil Ekleri : -ken, -alı, -madan, -ince, -ip, -arak, - dıkça, -e….-e, -r…..-maz, -casına, -meksizin, -dığında…

FİİLİMSİLERİN ÖZELLİKLERİ:

1. Fiil kip ve kişi eklerini almaz, fiiller gibi çekime girmez.
2. Fiilimsiler, “-me/-ma” olumsuzluk ekini alabilir.

3. Fiilimsiler, isim çekim eklerini alabilir.

4. Fiilimsiler, cümlede ek-fiil alarak yüklem olabilir.
5. Fiilimsiler, bulundukları cümleyi birleşik yapılı hâle getirir.

6. Fiilimsiler, birleşik cümlelerde yan cümle kurar.

7. Fiilimsi ekleri, fiilden isim yapım ekidir.

1. İSİM-FİİL (MASTAR):
Fiillere getirilen “-ma, -ış, -mak” ekleri ile yapılır. Bu ekler büyük ünlü uyumu kuralına göre eklendiği sözcük
içinde değişiklik gösterecekleri için “-ma/- me, -ış/-iş/-uş/-üş, -mak/-mek” şekillerinde de olabilir. Bu ekler, fiil-
lere gelerek onları cümle içinde “isim” yapar.

ÖRNEKLER:

❖ Görmek ve görülmek yaşamın kanunudur.
❖ Anıları yazmak ona ayrı bir heyecan veriyordu.

❖ Bağlama çalması herkesi mest etti.

❖ Gelecek yaz buralara gelmeyi düşünüyorum.
❖ Bir gülüşü hepimizi mutlu etti.

❖ Kalecinin topa vuruşuyla maç sona erdi.

186