Page 188 - og_7den_8e_Tur
P. 188

7'DEN 8'E                                                                    10. BÖLÜM
                                                      FİİLİMSİ


              UYARI-1
              İsim-fiil eklerini aldıkları hâlde bazı sözcükler fiilimsi özelliğini kaybederek bir varlığın veya kavramın kalıcı adı
              hâline gelir. Bu sözcükler, fiilimsi olma özelliği kaybetmiştir.


              Örnek:
              ❖  Tarlayı kazma işini zorlanarak yaptım. (“Kazma” sözcüğü fiilimsi özelliğini kaybetmemiştir.)
                          İsim-fiil
              ❖  Elindeki kazma çok ağırdı. (“Kazma” sözcüğü kalıplaşarak bir varlığın adı olmuştur.)
                       Kalıcı ad



              UYARI-2
               “-ma/-me” eki isim-fiil eki olduğu gibi olumsuzluk eki olarak da kullanılır. “-ma/-me” ekinin olumsuzluk eki
              veya isim-fiil eki olup olmadığını ayırt etmek için cümledeki anlamına bakmak gerekir. Olumsuzluk eki, cüm-
              lede emir anlamını verecek şekilde kullanılırken isim-fiil eki emir anlamı vermez.

              Örnek:
              ❖  “Elindeki kalemi kırma.” cümlesindeki  “-ma” eki, cümleye bir şeyin yapılmayacağı anlamını kattığı için
              olumsuzluk ekidir.


              ❖  “Bahçedeki odunları kırma işi bana kaldı” cümlesindeki “kırma” sözcüğü isim-fiildir çünkü sözcük olumsuz
              bir anlam taşımamaktadır ve bir eylemin adını bildirmiştir.




              UYARI-3
              İsim-fiiller, cümle içerisinde tamlama oluşturabilir.
              ❖  Bebeğin ağlaması tüm hastaneyi inletmişti.
                    Tamlanan görevinde
              ❖  Gülüşünün güzelliğini herkes konuşuyordu.
                    Tamlayan görevinde






                                                        ÖNEMLİ NOT:

                                                        Fiilimsi eklerini aldığı hâlde
                                                        fiilimsi özelliğini kaybedip
                                                        kalıcı isim olan ''danışma,
                                                        haşlama, ekmek,  uçurtma,
                                                        kızartma, dondurma...'' gibi
                                                        örnekler de bulunmaktadır.









                                                       187
   183   184   185   186   187   188   189   190   191   192   193