Page 207 - og_7den_8e_Tur

7'DEN 8'E 11. BÖLÜM
CÜMLENİN ÖGELERİ

CÜMLENİN ÖGELERİ

İş, oluş, hareket veya durum bildiren kelime veya kelime gruplarına cümle denir. Cümlede her kelimenin bir
anlamı ve görevi vardır. Kelimelerin cümledeki görevlerine “öge” adı verilir. Cümle ögeleri bulunurken tamla-
malar, deyimler, birleşik fiiller, kalıplaşmış kelime grupları aynı öge içerisinde değerlendirilmelidir. Cümlenin
ögeleri, temel ve yardımcı ögeler olmak üzere iki gruba ayrılır.

TEMEL ÖGELER
YÜKLEM:
Cümlenin temel ögesidir. Yüklem cümlede iş, oluş, hareket bildiren ya da cümleyi bir yargıya bağlayan kelime
ya da kelime grubudur. Yüklem bir sözcükten oluşabileceği gibi çeşitli sözcük gruplarından da oluşabilir.

➙ Ben de sizinle Adana'ya geleceğim. (Çekimli fiil)
Yüklem
➙ Türkiye'de en çok sevilen spor futboldur. (Ek-fiil almış isim)
Yüklem
➙ Çöpe atılacak eşyaların bir parçasıymış. (Ek-fiil almış isim)
Yüklem
➙ Geçen sene en son gittiğim ülke İspanya. (Ek-fiili düşmüş isim)
Yüklem
➙ Filmin sonuydu onu bu kadar ağlatan şey. (İsim tamlaması)
Yüklem
➙ Dedem; zayıf, yakışıklı bir adammış gençlik yıllarında. (Sıfat tamlaması)
Yüklem
➙ Annemle babamın mutfakta konuştuklarına kulak kabarttım. (Deyim şeklinde)
Yüklem
➙ Işıl ışıldı sınavı kazanan öğrencinin gözleri (İkileme şeklinde)
Yüklem
➙ Seni burada gördüğüme çok mutlu oldum. (Birleşik fiil şeklinde)
Yüklem

ETKİNLİK-1
Aşağıdaki cümlelerde yer alan yüklemleri bulup altlarını çiziniz.

1. Bizi yoran zamanın değersiz olmasıydı.
2. Çok konuşan adam onun amcasıydı.
3. Bütün bu olaylara göz yummuştu.
4. Şirket yöneticisi, çalışanların isteklerini kabul etti.

5. Annesini burada iki saattir bekliyordu.
6. Bahçedeki ağaçların hepsi uzun uzundu.
7. Bize de aynı teklifi sunmadı.

206