Page 215 - og_7den_8e_Tur

7'DEN 8'E 11. BÖLÜM
CÜMLENİN ÖGELERİ

CÜMLE DIŞI UNSURLAR VE ARA SÖZ, ARA
CÜMLE

➤ Cümlenin kuruluşuna katılmayan, yani öge olmayan ve dolaylı olarak cümlenin anlamına yardımcı olan
unsurlardır. Bağlaçlar, ünlemler, ünlem grupları, hitaplar ve ara sözler herhangi bir ögenin açıklayıcısı
değilse- cümle kuruluşunun dışında kalan unsurlardır.
ÖRNEKLER:
Hey! Buraya gelin.
Ölmek kaderde var, bize ürküntü vermiyor.
Lâkin vatandan ayrılışın ıztırabı zor.

Şair, sen üzüldükçe ve öldükçe yaşarsın.
Ulu mabet, seni ancak bu sabah anlıyorum.

➤ Yardımcı ve açıklayıcı bir öge olarak cümlenin içine giren ve çıkarılması cümlenin anlamında eksiklik ya
da bozulma meydana getirmeyen sözlere ara söz denir. Ara söz bir kelime, kelime grubu veya cümle
hâlinde olabilir.
ÖRNEKLER:
Bir konuda kararlı olduktan sonra -erken başlamasan da- başarıya ulaşırsın.
Dün Ali amcalara, eski komşumuza, gittik.

➤ Ara söz, iki virgül arasında veya iki kısa çizgi arasında verilir.
ÖRNEKLER:
Başımın ağrısı yazları –sıcaklardan olmalı- daha da artar.
Arka sıradakilerden biri, gözlüklü olanı, bir soru sordu.

ETKİNLİK-1
Aşağıda yer alan cümlelerdeki altı çizili kelimelerin hangi öge olduklarını karşılarına yazınız.

Bu soruları daha öncede çözmüştüm. Belirtili nesne

Eski günleri ara sıra hüzünle hatırlarım.

Köyden gelen eşyaları balkona yerleştirdim.

Yaz tatilinde Antalya’da olacağım.

Sana dün bir tepeden baktım, aziz İstanbul.

Yeni aldığım bilgisayarım teknik servise gitti.

Yeni aldığım kitabı bir solukta okudum.

Bazı zamanlarda onunla ters düşüyorduk.

Her işi kendisi yapmak istiyordu.

214