Page 78 - og_7den_8e_Tur

7'DEN 8'E PARAGRAFTA ANLAM 3. BÖLÜM

PARAGRAFIN ANLATIM YÖNÜ

1. ANLATIM TEKNİKLERİ
Anlatım biçimleri, yazarın bir konu hakkında yazdığı metinde kullandığı yöntemlerdir. Anlatım teknikleri;
açıklama, betimleme, öyküleme ve tartışma olmak üzere dört başlıkta incelenir.

Açıklayıcı Betimleyici Öyküleyici Tartışmacı
Anlatım Anlatım Anlatım Anlatım

Açıklayıcı Anlatım
Tanım Herhangi bir konuda bilgi verme amacıyla yazılan yazılarda kullanılan anlatım yöntemidir.
Bu anlatım tekniğinde nesnellik ön plandadır.
Mars gezegeni, Güneş sisteminin 4. gezegenidir. Kayaç gezegenlerin sonuncusu olan bu
gezegen, çıplak gözle bile görülebilen kızıl görüntüsü sebebiyle adını Roma mitolojisin-
Örnek deki savaş tanrısından almıştır. Bu nedenle ‘’Kızıl Gezegen’’ olarak da bilinir. Oldukça ince
bir atmosfere sahip olan gezegenin kızıl görüntüsünün sebebi, toprak yapısında bulunan
demir minerallerinin oksitlenmesi sonucu bu rengi alan bileşikler oluşturmasıdır.

Betimleyici Anlatım
Betimleme, en sade biçimiyle sözcüklerle resim çizme sanatıdır. Bu anlatımda amaç, nesne-
Tanım lerin ve varlıkların belirgin özelliklerini tanıtıp göz önünde canlandırmaktır. Bu anlatımda
okuyucunun çeşitli duyularına seslenilerek anlatılan varlıkla ilgili izlenim kazanılması amaç-
lanır. Ayrıca ‘’tasvir’’ de denilmektedir.
Sadece görünürde sık ağaçlardan meydana gelen bir orman gibi duruyor. Ormanın derin-
Örnek liklerinde ışıl ışıl parlayan bir göle ulaşmak için tek bir seçenek var: Dar yoldan geçmek. Bu
dar yoldan geçerek göle varmak belki çok yorucu ama değeceği kesin. Gölün içindeki minik
balıklar da cabası...

Öyküleyici Anlatım
Olay anlatımına dayalıdır. Olmuş ya da olabilecek bir olayın yer, zaman ve kahraman unsur-
Tanım larıyla aktarıldığı anlatım tekniğidir. Roman, öykü, masal gibi olaya dayalı metinlerde öykü-
leyici anlatımdan yararlanılır.
Sabahın akşam saatlerinde odanın karşıki ucunda yükselen bir lambanın ışığı görünmek-
teydi. Arada bir bu ışıkta bir duman halkası yükseliyor, halka büyüyor ve daha yukarıda
Örnek karanlığın içinde kayboluyordu. Kızılderililerin birbirlerine dağdan dağa haber gönderdik-
leri işaretler gibi görünüyordu tıpkı. Belli ki biri oturmaktaydı orada; gerçekten de az sonra
bir çocuğun çığlıkları duyulmaya başlanmıştı.

Tartışmacı Anlatım
Yazarın öne sürdüğü fikirleri okuyucuyu inandırmak, onlara kendi fikirlerini benimsetmek
Tanım amacıyla kullandığı anlatım tekniğidir. Bu anlatım biçiminde amaç, okuyucunun sahip oldu-
ğu düşünceyi değiştirmeye çalışmaktır. Yazar; kendi düşüncesinin doğru olduğunu, eleştir-
diği düşüncenin ise yanlış olduğunu savunmaktadır.
Kimi şair ve yazarlar; yazdıklarını anlayabilmek için okurların çaba harcamasını, zorlanmasını
isterler. Bence bu, kendini beğenmişliktir. Yazdıklarımı anlayabilmek için okur zorlanacağı-
Örnek na, onları anlatabilmek için ben zorlanmalıyım. Bence okur; bir kitabı, bir yazıyı okurken
salt anlamak için değil; okuyup anladıktan sonra birtakım sonuçlar çıkarabilmek için çaba
harcamalıdır. Bu yüzden yazar veya şairler, ortaya bir eser koyduğunda bunu açık seçik bir
şekilde sunmalıdır.

77