Page 213 - 8_sf_Tane Tane Fen Bilimleri Defter Kitap.indd

Enerji Dönüşümleri (Fotosentez ve Solunum)

Öğreten Bilgi

Fotosentez
Bitkilerin ışık, su ve karbondioksit kullanarak kendi besinlerini üretmesine fotosentez adı verilir. Fotosentez
yapan canlılar kendi besinlerini üretebildikleri için üretici olarak adlandırılır.

Güneş TANE TANE ÖĞREN
ışığı
Karbondioksit + Su Besin + Oksijen
Klorofil

Bitki hücrelerinde bulunan kloroplastlardaki klorofiller Oksijen
güneş ışığındaki enerjiyi, kökler ile topraktan alınan suyu Güneş ışığı (O2)
(Enerji)
ve havadan aldıkları karbondioksiti kullanarak besin (gli-
koz) ve oksijen üretir.
Karbondioksit
Fotosentez olayında güneş enerjisi, üretilen maddelerin (CO2) Besin
atomları arasındaki kimyasal bağ enerjisine dönüştürülür.
Üretici canlıların fotosentez ile ürettikleri besin ve oksijen
tüm canlıların yaşamlarını sürdürebilmesi için gereklidir. Su
Fotosentez ile üretilen besin, besin zincirleri vasıtasıyla
diğer canlılar tarafından kullanılır.

Fotosentez Hızına Etki Eden Faktörler
Bitkinin yaprak genişliği, yaprak sayısı, yapraktaki klorofil miktarı, ortamdaki karbondioksit, su, ışık miktarı ve
ışığın rengi ile ortam sıcaklığı fotosentez hızına etki eder.
1. Fotosentez hızına ışığın etkisi: 2. Fotosentez hızına ışığın renginin etkisi:
Fotosentez sadece ışıklı ortamda gerçekleşir. Ortam- Işığın rengi fotosentez olayında etkilidir. Yaprak-
daki ışık miktarı arttıkça fotosentez hızı da artar. Fakat lar yeşil rengi yansıtır, diğer renkleri soğurur. Bu
belirli bir hıza ulaştıktan sonra fotosentez hızı sabit kalır. nedenle fotosentez en fazla mor ışıkta, en az yeşil
ışıkta olur.
Fotosentez hızı Fotosentez hızı

Işığın rengi
Işık miktarı Kırmızı Turuncu Sarı Yeşil Mavi Mor
3. Fotosentez hızına karbondioksit ve 4. Fotosentez hızına sıcaklığın etkisi:
suyun etkisi: Düşük sıcaklıklarda fotosentez hızı da düşüktür. Sıcak-
Ortamdaki karbondioksit miktarı da su miktarı mik- lık artışı fotosentez hızını belli bir değere kadar yük-
tarı da arttıkça fotosentez hızı artar. Fakat belirli bir seltir. Sıcaklığın 35°C üzerine çıkması bir çok bitkide
hıza ulaştıktan sonra fotosentez hızı yine sabit kalır. fotosentez hızının tekrar düşmesine yol açar.

Fotosentez hızı Fotosentez hızı Fotosentez hızı

Sıcaklık (°C)
10 20 30 40 50
Karbondioksit miktarı Su miktarı

213