Page 49 - 8_sf_Tane Tane Fen Bilimleri Defter Kitap.indd

İnsanlarda Cinsiyetin Belirlenmesi

Sağlıklı bir insanın hücrelerinde 23 çift yani 46 kromozom bulunur. Bu kromozomlardan 22 çifti (44 tanesi)
vücut özelliklerinin oluşmasını sağlayan vücut kromozomları, 1 çifti (2 tanesi) ise cinsiyet özelliklerinin oluşma-
sını sağlayan eşey kromozomlarıdır.

Eşey kromozomları dişilerde XX, erkeklerde ise XY şeklindedir.

TANE TANE ÖĞREN
Dişi Erkek

46 46

44 + XX x 44 + XY

XX XY XX XY
Dişi Erkek Dişi Erkek

2 2
Genotip oranı: (%50) XX, (%50) XY,
4 4

Sonuç olarak, sağlıklı anne ve babanın çocuklarının kız ya da erkek olma ihtimali %50 dir. Anne daima X kromo-
zomu gönderdiğinden, doğacak çocuğun cinsiyetini babadan gelen kromozom belirler.

Akraba Evliliğinin Sakıncaları

Genler sadece saç rengi, boy uzunluğu, burun şekli gibi özellikleri değil, bazı hastalıkları da taşır. Genlerle taşı-
nan ve dölden döle aktarılabilen hastalıklara kalıtsal hastalıklar adı verilir. Bunlardan bazıları baskın, bazıları
çekinik genlerle taşınır.
Aynı atadan gelen aralarında kan bağı bulunan kişilerin yaptıkları evliliklere akraba evlilikleri denir. Kan bağı
bulunan kişilerin genotipleri benzerdir. Dolayısıyla akraba olan kişilerin aynı hastalık yapıcı geni taşıma ihtimali
akraba olmayan kişilere göre daha fazladır. Bu da doğacak çocuğun hasta olma ihtimalinin normal evliliklere
göre daha fazla olmasını sağlayacaktır. Akrabalık derecesi arttıkça hastalığın ortaya çıkma ihtimali de o kadar
artar.

Hastalık geni taşımalarına rağmen bazı insanlar hasta olmayabilir. Hem sağlam gene hem hastalık genine
sahip olan bu bireylere taşıyıcı adı verilir. Taşıyıcı bireylerin genotipi Mm şeklinde olur.
Sağlıklı genler baskın, hastalık taşıyan genler ise çoğunlukla çekiniktir.

49