Page 248 - Nartest_8_sf_Tane Tane inkilap Defter Kitap.indd
P. 248
5. Atatürk, Avrupa ve dünyada gerilimin giderek 7. “Demokratik karakter bütün Cumhuriyet Devri’n-
arttığı bu ortamda Türkiye’ye yönelik olası bir de prensip olarak muhafaza olunmuştur. Diktatör-
tehdidin Balkanlar yoluyla İtalya’dan gelece- lük, prensip olarak hiçbir zaman kabul olunmadık-
ğini düşünüyordu. Bu nedenle ilk önce Yuna- tan başka, zararlı ve Türk milletine yakışmaz olarak
nistan ile dostluk ilişkilerini güçlendirdi. Daha daima suçlu görülmüştür. Bizim tek eksiğimiz,
sonra Yugoslavya ve Romanya’yı yanına çekerek hükûmet partisinin karşısında bir parti bulunma-
savunma amaçlı (I) ……………………….’nı kur- masıdır.”
du. Aynı şekilde doğusundaki devletlerle de (II) (Cumhurbaşkanı İsmet İnönü)
………………………….’nı oluşturdu. Böylece
“Yurtta barış, cihanda barış için çalışıyoruz.” sözü- Buna göre İsmet İnönü aşağıdakilerden hangi-
nün gereğini yerine getirmiş oldu. sinin uygulamaya geçmesini istemektedir?
Yukarıda numaralandırılmış yerlere sırasıyla A) Çok partili demokratik yaşamın
hangi kelimeler yazılmalıdır? B) Hukuk devleti anlayışının
I. II. C) Varlık Vergisi Kanunu’nun
A) Balkan Antantı Sadabat Paktı D) Eğitim-öğretimde birliğin
B) Sadabat Paktı Balkan Antantı
C) Birleşmiş Milletler Teşkilatı Balkan Antantı
D) Sadabat Paktı Akdeniz Paktı
8. İkinci Dünya Savaşı sonrası Avrupa’da demokratik
6. Atatürk dünyanın yeniden büyük bir savaşa sürük- olmayan yönetimler yıkılmış; barış, özgürlük, hak
lendiğini önceden görmüştü. 1935 yılında verdiği ve demokrasi kavramları önem kazanmaya baş-
bir demeçte, yeni bir dünya savaşı karşısında Tür- lamıştı. Türkiye’nin Birleşmiş Milletler’e girişi ve
kiye’nin kendi güvenliğini sağlamak için Boğaz- Batılı devletlerle yakınlaşması daha demokratik bir
lar üzerinde tedbir almasının zorunlu olduğunu sistemin yerleşmesine zemin hazırladı. Birleşmiş
belirtmişti. Atatürk demecinde, dünya barışının Milletler Antlaşması’nı kabul eden Türkiye, bu ant-
korunması için Milletler Cemiyeti’ne önemli görev- laşmanın demokratik ilkelerine uygun davranmak
ler düştüğünü ancak cemiyetin bugüne kadar kay- durumundaydı. Bütün bu iç ve dış gelişmelerle
da değer bir çözüm üretemediğini de söylemiştir. beraber Cumhurbaşkanı İsmet İnönü de savaşın
Onun vefatından birkaç sene sonra dünya yeni bir zorunlu kıldığı şartlar ortadan kalktıkça ülkenin
cihan harbi ile karşı karşıya kalmıştır. siyasal ve kültürel hayatında demokratik ilkelerin
gittikçe daha fazla yer tutacağını söyleyerek çok
Yukarıda verilenlerden yola çıkılarak;
partili sisteme geçişin destekleyicisi olacağını vur-
I. Atatürk, II. Dünya Savaşı hakkındaki öngörü- guluyordu.
sünde haklı çıkmıştır.
Buna göre II. Dünya Savaşı sonrası gelişmelerin
II. Atatürk’e göre Milletler cemiyeti kuruluş gaye- Türkiye’yi;
sini yerine getirememektedir.
I. Çok partili hayata geçişi hızlandırma
III. Atatürk’e göre, Türkiye yeni bir dünya savaşı II. Milli egemenlik ilkesini güçlendirme
karşısında yalnızca boğazlar üzerinden gelebi-
lecek tehlikelere odaklanmalıdır. III. Mecliste tek tip düşüncenin olmasını sağlama
gibi yargılardan hangisi ya da hangilerine ula- gibi durumlardan hangisini kolaylaştırdığı söy-
şılamaz? lenebilir?
A) I ve II B) II ve III A) I ve III B) II ve III
C) Yalnız III D) I ve III C) I, II ve III D) I ve II
248
