Page 246 - 8_sf_Tane Tane Türkce Defter Kitap

4.
Fiilimsiler tek başlarına veya birlikte kullanıldığı kelimelerle cümlenin bir ögesinde yer alabilirler. "
Tarlaya gitmek bana çok zor geliyor." cümlesinde gitmek fiilimsisi tarlaya sözcük grubuyla birleşerek
cümlenin öznesini oluşturmuştur. "Zeytin ağaçları baharın gelmesinin yakın olduğunu anlatıyor." cüm-
lesinde ise hem gelmesini hem de olduğunu fiilimsileri "baharın gelmesinin yakın olduğunu" sözcük
grubu olarak cümlenin nesnesini oluşturmuştur.

Buna göre aşağıdakilerden hangisinde fiilimsinin içinde bulunduğu sözcük öbeği diğerlerinden farklı
bir ögeyi oluşturmuştur?
A) Ali'nin selamını getiren kişiyi tanımıyorum.
B) Seni ne kadar önemsediğini bilmiyor musun?

C) Bu mevsimde açan çiçekleri pek sevmiyorum.
D) Hayalleri yıkılmış bir insan kolayca toparlanamaz.

5.
Ara sözler cümle içinde çeşitli ögelerin açıklayıcısı olarak kullanılabilir. "Bu sabah, işe başladığım ilk
gün, oldukça heyecanlıydım." cümlesinde "işe başladığım ilk gün" ara sözü "bu sabah" zarf tamlayıcı-
sının açıklayıcısı olarak kullanılmıştır. Oysa cümle "Bu sabahı, işe başladığım ilk günü, ömrüm boyun-
ca unutmayacağım." şeklinde kurulsaydı "işe başlayacağım ilk günü" ara sözü "bu sabahı" nesnesinin
açıklayıcısı olacaktı.

Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde ara söz diğerlerinden farklı bir ögenin açıklayıcısı olarak
kullanılmıştır?

A) Sırtındaki küfeyi, dünyada sahip olduğu bütün varlığını, yere indirdi.
B) Şahin Bey kendisine isyan eden bir kişiyi, amcasını, ömrü boyunca affetmemişti.
C) Aşağı Disan köyü, annemin doğduğu köy, Makedonya'nın orta bölgelerinde yer alır.
D) Yazdığı son kitabı, Aydaki Kadın'ı, tamamlamaya ömrü yetmedi.

6. Cümlede özneyi bulduktan sonra yükleme sorulan "ne" sorusu belirtisiz nesneyi, "neyi, kimi, nereyi" soruları
belirtili nesneyi buldurur. Örneğin "Kırtasiyeden güzel bir kalem aldım." cümlesinde özneyi bulduktan sonra
yükleme sorulan "Ne aldın?" sorusu "güzel bir kalem" sözcük grubunu verdiği için bu sözcük grubu cümle-
nin belirtisiz nesnesidir. "Kırtasiyeden bu güzel kalemi aldım." cümlesinde ise özneyi bulduktan sonra sorulan
"Neyi aldın?" sorusuna "bu güzel kalemi" sözcük grubu cevap verdiği için bu sözcük grubu cümlenin belirtili
nesnesidir.

Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde belirtisiz nesne kullanılmamıştır?
A) Evdeki eşyalar bize fazla geliyor.
B) Müzeyi gezerken Roma döneminden kalma heykeller gördük.

C) Görevli "Bu bölüme girmek yasak." dedi.
D) Biraz daha para ver de muz alayım.

246