Page 281 - 8_sf_Tane Tane Türkce Defter Kitap
P. 281
Anlatım Bozuklukları | Tane Tane TEST – 1
1. Cümlelerde özne ve yüklemlerin birbirleriyle 4. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesne eksik-
uyumlu olmaları gerekir. Özellikle yüklemdeki kişi liğinden kaynaklanan bir anlatım bozukluğu
eki, çoğul eki, öznenin tekilliği ve çoğulluğu gibi vardır?
durumlar anlatım bozukluğuna neden olur.
A) Kitap okuyarak ilerleme sağlandı.
Bu açıklamaya göre aşağıdakilerden hangisin- B) Yedi kişilik ailemizde yemeğin sofraya gelmesiyle
de özne yüklem uyumsuzluğundan kaynakla- boş tabakların gitmesi birkaç dakika sürüyor.
nan anlatım bozukluğu vardır?
C) Bir hamlede düşmanın kılıcı yere düştü, kaçtı.
A) Umutlar beslendikçe çoğalır.
D) Yaptıklarına çok fazla önem veriyor ve destekliyo-
B) Birçok insan bu konuyu yanlış hatırlıyor. rum.
C) Dere boyunca yükselen kavaklar özgürlüğün tadını
çıkarıyorlar.
D) Bu akşam köpekler ne kadar da fazla havlıyorlar.
2. Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi birkaç
ay önce 2020’deki görevi için başlattığı “İsmini 5. Birden fazla yüklemle ortak olarak kullanılan
Mars’a Gönder!” kampanyasına dünya genelinde 8 öznelerin her iki yüklemle de uyumlu olması
milyon kişi katıldı. gerekir. Özne ve yüklemin tekillik, çoğulluk;
Bu cümledeki anlatım bozukluğunu gidermek olumlu, olumsuz kullanım gibi özelliklerinin
için aşağıdaki değişikliklerden hangisi yapıl- uyumlu olmaması cümleye farklı bir özne TANE TANE ÇÖZ
malıdır? getirilmesini gerektirir. Bu duruma özne eksik-
liği denir.
A) “Dairesi” sözcüğüne tamlayan eki getirilmeli.
B) “Başlattığı” kelimesi yerine “başlatmayı düşündüğü” Bu açıklamaya göre aşağıdakilerin hangisinde
ifadesi getirilmeli. özne eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım
bozukluğu yoktur?
C) “2020’deki” kelimesi cümleden çıkarılmalı.
A) Dükkândaki tadilatı bitirdi, dükkân ekimde açılacak.
D) “Görevi” kelimesi yerine “hedefi” kelimesi getirilmeli.
B) Kimse yardımcı olmuyor, öylece bize bakıyordu.
C) Herkesi bağrına bastı, kendi evlatlarından ayırmadı.
3.
Birden fazla yüklemli cümlelerde aynı nes- D) Televizyonun görüntüsü bir anda gitti galiba bozul-
nenin her iki yükleme uyumlu olması gerekir. du.
Nesnenin yüklemlerden birine olan uyum-
suzluğu anlatım bozukluğuna neden olur.
Nesne kullanılması gerekirken kullanılmaması
da nesne eksikliğinden kaynaklanan anlatım 6. Bir ay önce aldığı, beyaz, sevimli kangal yavrusunu
bozukluğuna yol açar. bahçeye salmış, bahçedeki kiraz ağaçlarının dibin-
de haftanın yorgunluğunu atmak için oynuyordu.
Bu açıklamaya göre aşağıdakilerden hangisin-
de nesne eksikliğinden kaynaklanan bir anla- Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdaki
tım bozukluğu yapılmamıştır? değişikliklerin hangisiyle giderilebilir?
A) Alma mazlumun ahını, çıkar aheste aheste. A) “Beyaz” sözcüğü cümleden çıkartılarak
B) Bir tıkırtıya uyandığına emindi ama şu an duymuyor- B) “Kangal yavrusunu” ifadesi yerine “kangalı’ sözcüğü
du. getirilerek
C) Tesbihin tanelerine özen gösteriyor, birer birer ipe C) “Bahçedeki” sözcüğünden önce “kangal yavrusuyla”
diziyordu. ifadesi getirilerek
D) Gazetelerdeki transfer haberlerine inanmıyor, önem- D) “Salmış” sözcüğü yerine “çıkarmış” sözcüğü getirile-
semiyordu. rek
281