Page 163 - 8meta_fen

MADDENİN ISI İLE ETKİLEŞİMİ

Öğreten Özet

Hâl Değişimleri
Maddelerin ısı alarak ya da ısı vererek bir hâlden başka bir hâle geçmesine ........................................... denir. Hâl değişimleri fiziksel
(1)
değişimdir. Hâl değiştiren bir maddenin molekülleri birbirinden uzaklaşır ya da birbirine yaklaşır.
➢ Bir maddenin yeterli miktarda ısı alarak katı hâlden sıvı hâle geçmesine ..........................................., sıvı hâle geçtiği sıcaklığa da
(2)
.......................................... (erime noktası) denir.
(3)
➢ Bir maddenin yeterli miktarda ısı alarak sıvı hâlden gaz hâle geçmesine ..........................................., gaz hâle geçtiği sıcaklığa da
(4)
.......................................... (kaynama noktası) denir.
(5)
➢ Bir maddenin bulunduğu ortama ısı vererek gaz hâlden sıvı hâle geçmesine .................................., sıvı hâle geçtiği sıcaklığa da
(6)
.......................................... (yoğuşma noktası) denir.
(7)
➢ Bir maddenin bulunduğu ortama ısı vererek sıvı hâlden katı hâle geçmesine ..............................., katıı hâle geçtiği sıcaklığa da
(8)
.......................................... (donma noktası) denir.
(9)

ısı alarak ısı alarak

Katı Er me Buharlaşma Gaz
Sıvı
Er me Yoğunlaşma

ısı vererek ısı vererek

➢ Maddenin ........................ hâlinde tanecikleri en düzenli, .............................. hâlinde ise en düzensizdir.
(2)
(1)
➢ Katı bir maddeyi eriterek sıvı hâle veya sıvı hâlden buharlaştırarak gaz hâle geçirebilmek için verilen ısı enerjisi maddeyi
oluşturan moleküller arasındaki bağların zayıflatılması veya koparılması için harcanır dolayısıyla maddeler hâl değiştirir-
ken sıcaklıkları değişmez.
➢ Erime sıcaklığında bulunan 1 g katı maddenin, aynı sıcaklıkta 1 g sıvı madde hâline dönüşmesi için katı maddeye verilen
ısı miktarına .......................................... denir. Erime ısısı L ile gösterilir ve birimi cal/g ya da j/g’dır. Erime sıcaklığı ve erime ısısı
(3)
e
saf maddelerin ayırt edici bir özelliğidir.
➢ Donma sıcaklığında bulunan 1 gram sıvının yine aynı sıcaklıkta tamamen katı hâle geçmesi için çevreye verdiği ısı mikta-
rına ................................................. denir. Donma ısısı L ile gösterilir. Birimi cal/g ya da j/g’dır.
(4)
d
➢ Aynı saf madde için erime noktası donma noktasına, erime ısısı da donma ısısına eşittir. Farklı maddelerin erime-donma
sıcaklıkları ve erime-donma ısıları ise farklıdır.
➢ Kaynama sıcaklığındaki 1 g sıvının, aynı sıcaklıkta 1 g buhar hâline geçebilmesi için sıvıya verilmesi gereken ısı miktarı
............................... olarak tanımlanır. Buharlaşma ısısı L ile gösterilir. Birimi cal/g ya da j/g’dır.
(5)
b
➢ Yoğunlaşma sıcaklığında bulunan 1 g buharın yine aynı sıcaklıkta 1 g sıvı hâle geçmesi için dışarıya vermesi gereken ısıya
ise yoğunlaşma ısısı adı verilir. Birimi cal/g ya da J/g’dır.
➢ Maddelerin hâl değiştirmek için almaları veya vermeleri gereken ısı miktarı kütlelerine ve hâl değiştirme ( erime- buhar-
laşma ısıları) ısılarına bağlıdır.

öĞRETEN NoTLARIM

163