Page 227 - 8meta_fen

SOLUNUM

Öğreten Özet

Solunum
Hücreler, canlılığını devam ettirmek ve çoğalmak için enerjiye ihtiyaç duyar. Fotosentezle üretilen organik besinler ve oksijen,
solunum olayında kullanılarak enerji elde edilir.
➢ Enerji taşıyan besinlerin (karbonhidrat, protein, yağ) hücre içinde parçalanarak yapılarındaki enerjinin açığa çıkartılmasına
........................... denir.
(1)
➢ Solunum sonucu oluşan enerjinin belli bir kısmı ile ATP (Adenozintrifosfat) adı verilen enerji molekülü oluşturulur. ATP,
canlıların enerji gerektiren faaliyetlerinde kullanılır.
➢ Bütün canlılar (üretici-tüketici) yaşamları boyunca sürekli solunum yapar. Üretici canlılar yalnızca ışık aldıkları sürece foto-
sentez yaparken solunumu ise ışıklı ortamda da ışıksız ortamda da sürekli yaparlar.
➢ Canlılar dünyasında besinlerin yapılarındaki enerjinin açığıa çıkartılması; oksijenli solunum, oksijensiz solunum ve ferman-
tasyon olmak üzere üç değişik şekilde gerçekleşir.

1. oksijenli Solunum Bes n Su
Hücre içerisinde bulunan besinlerin, oksijen kullanılarak karbondiokside
ve suya kadar parçalanması ile yapılarındaki enerjinin açığa çıkartılması- ATP
na oksijenli solunum denir. Oks jen
M tokondr Karbond oks t
➢ Oksijenli solunum, gelişmiş yapılı canlılarda mitokondri organelinde
gerçekleşir. Besin + Oksijen Karbondioksit + Su + ATP
➢ İnsanlar, hayvanlar, bitkiler, mantarlar ve mikroskobik canlıların büyük
bir kısmında gerçekleşir.

2. oksijensiz Solunum
Besinlerin oksijen kullanılmadan parçalanıp enerji elde edilmesine oksijensiz solunum denir.
➢ Besinler tam olarak parçalanamadığı için oksijenli solunuma göre çok daha az enerji açığa çıkartılır.
➢ Sadece bazı bakteri türlerinde görülür.

öĞRETEN NoTLARIM

227