Page 88 - 8meta_fen

BİYOTEKNOLOjİ

Öğreten Etkinlikler

Aşağıda biyoteknolojik uygulamalardan bazıları verilmiştir.
3 Bu uygulamaların insanlar için fayda ve zararını düşünürek, boş kısımlara oLUMLU ya da oLUMSUZ
yazınız.
a) Kirli sular bakteriler kullanılarak arıtılmaktadır.
b) Kanser hastalığına neden olabilmektedir.
c) İnsanlarda genetik hastalıkların tespit ve tedavisi yapılmaktadır.
d) Yüksek proteinli besinlerin üretimi (proteini artırılmış soya) yapılmaktadır.
e) Nesli tükenmek üzere olan canlılar klonlanarak çoğaltılabilmektedir.
f) Biyoteknolojik yollarla tıp alanında birçok aşı, antikor ve ilaçlar geliştirilmektedir.
g) Ekolojik dengeye zarar vermektedir.
h) Sebze ve meyvelerin raf ömürleri uzatılmıştır.
ı) Alerjik ve toksik (zehir) reaksiyonlara neden olabilmektedir.
j) Organik ürünlerin ekimi ve üretim alanları daralmaktadır.

4 İnsülin hormonu üretimi yandaki görselde gösterilmiş ve yapılan işlemler aşağıda karışık biçimde sıralanmıştır.
İşlemlerin yanına, görseldeki numaraları uygun biçimde yerleştiriniz.

Kopyalanmak istenen gen enzim yardımıyla bakteri DNA’sına eklenir.
2
Yeni oluşturulan DNA, alındığı bakteri hücresine tekrar aktarılır. 1
3
İlgili DNA’yı alan bakteri kültür ortamında bölünür. Böylece yeni DNA birçok bakteride bulunur.
4
Bakteri DNA’sı bakteriden ayrıştırılır.
5
Kopyalanmak istenen hormon üreten gen, insan hücresinden enzimler yardımıyla çıkarılır.

5 Yanda bir canlının klonlanması şema ile gösterilmiştir. A koyununun vücut hücresi
çıkarılıp bu hücrenin çekirdeği alınır. A koyunundan alınan çekirdek, B koyunun
çekirdeği uzaklaştırılmış yumurta hücresine elektrik şokuyla kaynaştırılır. Bu yumurta 1 2
hücresinden oluşan embriyo, taşıyıcı C koyununun rahmine yerleştirilir ve böylece klon
kuzu dünyaya gelir. 3 4
5
Yapılan işlemler ile ilgili aşağıdaki bilgiler doğru ise boşluğa “D” yanlış ise “Y” yazınız.

a) Yavru kuzu A koyunu ile aynı genetik özellikleri gösterir. 6
7
b) Yavru kuzu B koyunu ile aynı genetik özellikleri gösterir
8
c) Yavru kuzu ile taşıyıcı annenin genetik yapısı aynı olmalıdır.

d) Uygulanan yöntem gen tedavisine örnek verilebilir.

e) Şemadaki 5 numaralı olayda yapay döllenme gerçekleşmektedir.

f) Şemadaki 6 numaralı olaylar mayoz bölünme ile gerçekleşir.

88