Page 155 - 8meta_inkk

EĞİTİM VE KÜLTÜR ALANINDA GELİŞMELER

Öğreten Etkinlikler

TEVHİD-İ TEDRİSAT KANUNU (3 MART 1924)
– Osmanlı’da dinî eğitim veren medreseler ve mahalle mektepleri, modern eğitim veren okullar (Galatasaray Sultanisi vb.)
ve askerî liseler ülkedeki başlıca eğitim kurumlarıydı. Ayrıca devlet kontrolü dışında azınlık okulları ve yabancı devletlerin
açtığı okullar da faaliyetteydi. Bu durumda Osmanlı eğitim-öğretim sisteminde birlik yoktur.
– Atatürk ülkedeki okulların bir çatı altında toplanmasına karar verdi. 3 Mart 1924 tarihinde, Tevhid-i Tedrisat Kanunu (Öğre-
tim Birliği Kanunu) TBMM’de kabul edildi.
– Bu kanunla ülkedeki bütün okullar Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlandı. Böylece kültür çatışmasının da önüne geçildi.

HARF İNKILABI VE MİLLET MEKTEPLERİ (1-24 KASIM 1928)
– Osmanlı Devleti’nde, 19. yüzyılın ortalarından itibaren alfabe değişikliği tartışmaları başlamıştı.
– Cumhuriyet devri aydınları da Türkçenin ses yapısına uygun olmayan Arap alfabesiyle okuma ve yazmanın zor olduğu
fikrini ileri sürmüşlerdir.
– 1 Kasım 1928’de, ‘’Türk Harflerinin Kabul ve Uygulanması Hakkındaki Kanun’’ kabul edildi. Bu kanun ile Arap alfabesi yeri-
ne, Latin esasından alınan yeni Türk alfabesi uygulamaya konuldu.
– Yeni alfabeye geçilmesinde; ülkedeki okur-yazar oranın düşük olması, Arap alfabesinin dil yapımıza uygun olmaması,
Avrupa ile uyumun sağlanmak istenmesi gibi gerekçeler etkili olmuştur. Harf İnkılabı’nın başarı olması için yurt genelinde
Millet Mektepleri açılmış 16-45 yaş arasındaki Türk vatandaşlarına okuma yazma kursları verilmiştir.

1 Aşağıda Tevhid-i Tedrisat Yasası’nın sonuçlarını doğru şekilde anlatan cümleleri işaretleyiniz.

a. Öğretim programları toplumun ihtiyaçlarına ve çağın gereklerine göre yeniden düzenlendi.

b. Eğitim ve öğretim çağdaş, millî ve laik bir yapıya kavuşturuldu.

c. Yabancı okullar ve azınlık okulları tamamen kapatıldı.

d. Bütün okullar Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlanarak eğitim-öğretim birliği sağlandı.

e. Sosyal Devletin bir gereği olarak ilköğretim zorunlu ve ücretsiz oldu.

2 Harf İnkılâbı’nın yapılmasına gerekçe oluşturan durumlardan doğru olanları işaretleyiniz.

Ülkede alfabe
1. Arap alfabes n n d l çeş tl l ğ n n artırılmak 4.
yapımıza uygun
olmaması stenmes

Ülkede hukuk
2. b rl ğ n n sağlanmak B lg , kültür ve eğ t m n 5.
topluma yayılmak
stenmes stenmes

Türkçe'n n ht yaçlarına
3. Ülkedek okur-yazar cevap verecek b r alfabe 6.
oranının düşük
olması arayışına g r lmes

155