Page 151 - 8meta_inkk

HUKUK ALANINDA GELİŞMELER

Öğreten Etkinlikler

HUKUK ALANINDA GELİŞMELER
✦ Osmanlı Devleti’nde dinî kuralları esas alan “şer’i hukuk” dinî kurallara göre çözülemeyen hususlarda ise yöneticiler tara-
fından oluşturulan “örfi hukuk” kuralları geçerliydi.
✦ Osmanlı Devleti’nin güçlü olduğu dönemlerde bazı devletlere tanıdığı kapitülasyonlar hukuk sistemine de zarar vermişti.
Kapitülasyon verilen devletlerin vatandaşları, Osmanlı ülkesinde bulunsalar dahi Osmanlı kanunlarına tabi olmuyorlardı.
✦ Medeni Kanun ile resmî nikâh zorunlu hâle getirildi. Tek eşle evlilik esası getirildi. Boşanmada mahkeme kararı zorunlu
kılındı. Mirasta kadın-erkek eşitliği sağlandı. Kadınlara istediği mesleği yapma hakkı tanındı.
✦ Medeni Kanun ile aile hukuku çağdaş kanunlara göre yeniden düzenlendi. Kadınların hakları yasal güvence altına alındı.

1 Aşağıda Osmanlı Hukuk Sistemi hakkında bilgiler verilmiştir. Verilen bilgilere bakarak yöneltilen soruları
doğru bir şekilde cevaplayınız.

OSMANLI DEVLETİ’NDE HUKUK SİSTEMİ
Osmanlı Devleti dinî kuralları esas alan ve “....1.... hukuk” diye bilinen bir
hukuk sistemi geliştirmişti. Çok uluslu bir yapıya sahip olan Osmanlı Dev-
leti’nde her millet kendi dinî inanışlarına göre muamele görüyordu. Dinî
kurallara göre çözülemeyen hususlarda ise yöneticiler tarafından oluş-
turulan “…..2….. hukuk” kuralları geçerliydi. Osmanlı Devleti’nin güçlü
olduğu dönemlerde bazı devletlere tanıdığı kapitülasyonlar hukuk sis-
temine de zarar vermişti.

Kapitülasyon verilen devletlerin vatandaşları, Osmanlı ülkesinde bulun-
salar dahi Osmanlı kanunlarına tabi olmuyorlardı. Bu kişiler suç işleseler
dahi devlet onları yargılayamıyordu. Bu hem devletin hem de yargının
bağımsızlığı açısından önemli bir sorundu. Bunun yanında bazı azınlıklar,
kapitülasyon verilen devletlerin vatandaşlığına geçerek hukuk denetiminden kurtulmaya çalışıyorlardı.

1. Yukarıdaki bilgilere bakılarak Osmanlı hukuk sistemi hakkında aşağıdaki ifadelerden hangisi kullanılamaz?

A) Birlik ve beraberlik içinde olup dış müdahalelerden uzaktır.

B) Yabancılara tanınan ayrıcalıklar nedeniyle zarar görmüştür.

C) Bağımsız olmayıp azınlıklar dini inanışlarına uygun bir hukuka tabi olmuştur.

D) Azınlıkların başka ülke vatandaşlıklarına geçmeleri hukuki denetimi zorlaştırmıştır.

2. Yukarıda numaralandırılmış olan boşluklara hangi seçenekteki kavramların gelmesi doğru olur?
1. Şer’i 1. Örfi 1. Örfi 1. İlmi
A) B) C) D)
2. Örfi 2. Şer’i 2. Dini 2. Şer’i

3. Buna göre Osmanlı Devleti’nin hangi kavramlarda sıkıntı içinde olduğu söylenebilir?

A) Adalet – Eğitim B) Ekonomi – Adalet

C) Adalet – Bağımsızlık D) Adalet – Sağlık

151