Page 150 - 8modink

TEST Demokratikleşme Çabaları
49
Demokratikleşme Yolunda Atılan Adımlar

4.

Verilenlerden hareketle Mustafa Kemal hakkında;
I. Siyasi partiler arasında tarafsız kalacağını belirtmiştir.

II. Farklı fikirlerin mecliste temsil edilmesini önemsemiştir.
III. Yönetim sisteminin tamamen değiştirilmesini tavsiye etmiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız III B) I ve II C) II ve III D) I, II ve III

5. Mustafa Kemal Kurtuluş Savaşı'nın kazanılmasından sonraki süreçte, cumhuriyet yönetimi içerisinde demokra-
sinin yerleşmesine öncülük ederek Halk Fırkası'nı kurmuştur. O, her zaman çok partili yaşama geçişin demok-
rasinin temel ilkelerinden biri olduğunu söylemiş ve Halk Fırkası dışında farklı siyasî partilerin de kurulmasını
istemiştir.

Atatürk’ün aşağıda verilen sözlerinden hangisi onun çok partili hayata önem verdiğini kanıtlar nitelik-
te değildir?

A) “Her fert istediğini düşünmek, istediğine inanmak, kendine mahsus siyasi bir fikre sahip olmak isteyebilir.”
B) “Cumhuriyet, düşünce serbestliği taraftarıdır. Samimi ve haklı olmak şartıyla her fikre hürmet ederiz. Her görüş bizce
saygıya değerdir.”
C) “Hâkimiyeti milliye esasına dayanan ve bilhassa cumhuriyet idaresine malik bulunan memleketlerde siyasi partilerin
mevcudiyeti tabiidir.”
D) “Bizim halkımız çıkarları birbirinden farklı sınıf hâlinde değil, aksine varlıkları ve çalışmalarının sonuçları birbirine lazım
olan sınıflardan ibarettir.”

6. Türkiye 1929 yılında Amerika’da başlayan ve dünyaya yayılan büyük ekonomik krizden en fazla etkilenen ülke-
lerden biri olmuştu. Mustafa Kemal de hükûmetin karşısında farklı iktisadi politikaları savunan bir parti oluştur-
mak amacıyla yakın dostu Fethi Okyar'a yeni bir parti kurmasını teklif etmiştir. Fethi Okyar da bu teklif üzerine
harekete geçerek 12 Ağustos 1930 tarihinde Serbest Cumhuriyet Fırkası'nı kurmuştur. Serbest Cumhuriyet Fır-
kası, kurulduktan kısa süre sonra inkılaplara karşı olanların ve saltanat yanlılarının toplandığı bir merkez hâline
geldi. Fethi Bey bu yaşananlar üzerine kontrolü kaybetmekte olduğunu gördü ve 17 Kasım 1930’da partisini
kapattı. Daha önce kurulup kapatılan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının ardından Serbest Cumhuriyet Fırka-
sı deneyimi de başarısızlıkla sonuçlanmıştır.
Verilen bilgilerden hareketle aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Serbest Cumhuriyet Fırkası’nın kurulmasında dış gelişmelerin etkileri görülmüştür.
B) Ülkemizde çok partili hayata geçiş için gereken şartların oluşmadığı anlaşılmıştır.

C) Hükûmet faaliyetlerinin denetlenmesi kesintisiz devam etmiştir.
D) Cumhuriyeti ve onun getirdiği yenilikleri henüz benimseyememiş kişiler bulunmaktadır.

150