Page 151 - 8modink

TEST Demokratikleşme Çabaları
50
Demokratikleşme Yolunda Atılan Adımlar

1. Cumhuriyetin İlk Yıllarında Kurulan Siyasi Partiler ve Genel Özellikleri

Cumhuriyet Halk Fırkası Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası Serbest Cumhuriyet Fırkası
✦ Liberal ekonomik modeli savundu.
✦1930’lu yıllarda devletçi ekonomik ✦ Liberal ekonomik modeli savundu. ✦ Tek dereceli seçim sistemini savundu.
modeli savundu ✦ Tek dereceli seçim sistemini savundu. ✦ Cumhuriyetçilik ve laiklik anlayışına
✦İki dereceli seçim sistemini savundu. ✦ Cumhuriyetçilik ilkesine bağlıdır.
✦Cumhuriyetçilik ve laiklik anlayışına ✦ İnkılapların zamana yayılarak yapıl- bağlıdır.
bağlıdır. masını savundu. ✦ Kadınlara siyasi haklar verilmesini
savundu.

Yukarıda verilen siyasi partiler hakkında aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
A) Ekonomik model konusunda tamamı aynı anlayışa sahip değildir.

B) Cumhuriyet Halk Fırkası seçim sistemi konusunda diğer partilerden farklı düşünmektedir.
C) Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası din ve devlet işlerinin ayrı olmasını önemsemektedir.
D) Serbest Cumhuriyet Fırkası kadınların ülke yönetimine katılmasını istemektedir.

2. 17 Kasım 1924 tarihinde Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kurulmuştur. Mustafa Kemal'in de demokrasinin
yerleşmesi adına olumlu bir gelişme olarak onayladığı Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, ekonomide devlet
müdahalesine karşı çıkan ve eğitimin millîleştirilmesini hedefleyen bir program kabul etmiştir. Parti progra-
mında "Partimiz dinî inançlara saygılıdır." biçiminde bir ifadeye yer verilmesi, rejim ve yenilik karşıtlarını hare-
kete geçirmiştir. Bu süreç içerisinde Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, ortak hedefleri hükûmeti yıkmak olan
kişilerin toplandığı bir parti haline gelmiştir. Tüm bu sebeplerle birlikte Şeyh Sait İsyanı'nın çıkmasında katkısı
olduğunu düşünülen Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası 3 Haziran 1925 tarihinde kapatılmıştır.
Yukarıda anlatılanlar Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın kapatılmasında;
I. Cumhuriyetçilik,
II. Milliyetçilik,

III. Laiklik,
IV. İnkılapçılık
ilkelerinin hangilerine karşı yapılan faaliyetlerin etkili olduğunu göstermektedir?

A) I, II ve III B) I, III ve IV C) II, III ve IV D) I, II, III ve IV

3. Türkiye Büyük Millet Meclisi açıldığında Mecliste yer alan tek siyasi grup daha sonra Cumhuriyet Halk Fırkası
adını alacak olan Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyetiydi. Parti, yenilikleri gerçekleştirmek ve devle-
tin diğer ihtiyaçları için gerekli olan kararları hızla alabilmek için uygun koşulları sağlayabiliyordu ancak denet-
leyici bir güç olarak aynı zamanda farklı fikirlerin üretilmesini ve bunların üzerine konuşularak devlet için en
iyi çözümlerin bulunmasını sağlayacak ikinci bir partinin Mecliste bulunmaması demokratik yapıda bir eksiklik
yaratıyordu.
Verilenlere göre demokratik yapıda eksiklik yaratan durum aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mecliste muhalefet partisinin olmayışı
B) Meclisteki grubun siyasi partiye dönüşmesi

C) Halkın, egemenliğin kaynağı olarak görülmesi
D) Tek partinin inkılapların yapılma hızını yavaşlatması

151