Page 187 - 8modink

TEST Atatürk'ün Vefatı ve Sonrası
62
Demokrasi Yolunda Güçlü Adımlar

1 ve 2. Soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.

II. Dünya Savaşı sonrası Sovyet Rusya Boğazlardan askerî üs isteyerek Türkiye’yi tehdit etmeye baş-
ladı. Bu tehditlere karşı dış destek arayışı içine giren Türkiye’nin iş birliği yapabileceği ülkeler, çok
partili sistemle ve demokratik anlayışla yönetilen Batılı ülkelerdi. ABD ve Avrupa ülkeleri demokra-
tik anlayışla yönetilen ülkelerle iş birliğini geliştireceklerini açıkça beyan etmişlerdi. Türkiye’nin tek
partiyle yönetiliyor olması, Batılı ülkelerle ilişkilerini geliştirmesinin önünde bir engeldi. Birleşmiş
Milletler Anayasası’nda, teşkilata katılabilmek için “demokratik bir rejime sahip olunması” gerektiği
hükmü yer alıyordu. Sovyet Rusya’nın tehditlerine karşı Batılı devletlerle yakınlaşma ihtiyacı hisse-
den Türkiye’nin yönetim yapısını onların beklentilerine uygun hâle getirmesi gerekiyordu.

1. Buna göre;

I. Türkiye’nin yönetim yapısının Batılı ülkelerle olan ilişkilerini geliştirme konusunda engel olduğu görülmüş-
tür.

II. Demokratik bir rejimle yönetilmek Birleşmiş Milletler Cemiyeti’ne girmenin şartı olarak belirlenmiştir.
III. Rusya’nın yayılmacı tutumu Türkiye’nin dış destek arayışı içine girmesine neden olmuştur.
çıkarımlarından hangileri yapılabilir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III

2. Buna göre Türkiye’nin yönetim yapısını Batılı devletlerin beklentilerine uygun hale getirmek için;

I. Yeni partili açılarak çok partili siyasi hayata geçişin sağlanması,
II. Güçler birliği ilkesinin ülke yönetiminde hâkim olması,
III. Açılacak olan muhalefet partileri ile iktidarın çalışmalarının denetlenmesi
gelişmelerinden hangilerinin yapılması gereklidir?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III

3. Cumhurbaşkanı İsmet İnönü savaşın zorunlu kıldığı şartlar ortadan kalktıkça ülkenin siyasal ve kültürel haya-
tında demokratik ilkelerin gittikçe daha fazla yer tutacağını söyleyerek çok partili sisteme geçişin destekleyicisi
olacağını vurguluyordu.

“Bizim tek eksiğimiz, hükûmet partisinin karşısında bir parti bulunmama-
I. sıdır. Memleketin ihtiyaçları şevkiyle hürriyet ve demokrasi havasının tabii
işletmesi sayesinde başka bir partinin kurulması mümkün olacaktır.”
“Harp zamanlarının ihtiyatlı tedbirlere lüzum gösteren darlıkları kalktık-
II. ça, memleketin siyasi ve fikir hayatında demokrasi prensipleri daha geniş
ölçüde hüküm sürecektir.”

“Bütün siyasi ve askeri hayatımdaki vazifelerin hiç birini düşünmeden
III. diyebilirim ki, öldüğüm zaman Türk milletine iki eser bırakmış olacağım.
Bunlardan biri köy okulları, diğeri de çok sayıda partilerdir.”

Buna İsmet İnönü’nün hangi sözlerinin hangileri çok partili siyasi sisteme geçişi destekleyici nitelikte
olduğu söylenebilir?
A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) I, II ve III

187