Page 191 - 8modink
P. 191

DENEME  Atatürk'ün Vefatı ve Sonrası
             12
                   Ünite Değerlendirme Denemesi


          7.         EKMEK KARNESİ UYGULAMASI             9.   Yurdumuzun parçalanıp, işgal edildiği günlerden
                                                              başlayarak, Türk tarihinde bir dönüm noktası olan
              Türkiye II. Dünya savaşına girmediği halde savaşın
              sıkıntılarını yakından hissetti. Savaş çıkma ihtima-  İstiklal Savaşı'nı, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurulu-
                                                              şunu ve inkılapların yapılışını anlatan Nutuk, siyasi
              line karşı erkek nüfusun büyük bir bölümünün
              silahaltına alınması ülkedeki buğday üretimini   ve milli tarihimizin birinci elden, değerli bir kaynak
                                                              eseridir. Atatürk'ün kendi kaleminden çıkan bu
              düşürdü.  Bu  nedenle  un  tüketimini  kontrol  altı-
              na almak için ekmek karnesi uygulamasına karar   eser, yalnız geçmiş devrin bir hikâyesi olarak dünü-
                                                              müzü anlatmakla kalmayıp, yakın tarihimizden
              verildi ve 13 Ocak 1942 tarihinde uygulama baş-
              ladı. Mahalle muhtarları hanedeki kişi sayısı kadar   alınan ibret dolu tecrübelerle, milli varlığımızın
                                                              bugününe de yarınına da ışık tutabilen bir değer
              karne veriyorlardı. Kişi başı günlük 375 gr. ekmek
              alınabiliyordu. Yedi yaşından küçük çocuklara ise   taşımaktadır. Nutuk ilk defa 1927 yılında, biri asıl
                                                              metin, diğeri belgeler olmak üzere Arap harfleriyle
              bu miktarın yarısı veriliyordu. Kişi başına günlük
              ekmek miktarı şu şekildeydi: 7 yaşından küçük   iki cilt olarak yayınlanmıştır. Yazı inkılabından son-
                                                              ra, bu ilk metnin okunması güçleştiğinden, 1934
              çocuklar için çeyrek ekmek (187,5 gram), 7 yaş
              üstü için yarım ekmek (375 gram), ağır çalışan işçi-  yılında, Milli Eğitim Bakanlığınca üç cilt olarak
                                                              yeniden basılmıştır.
              ler için tam ekmek. (750 gram)
              Buna göre hangi seçenekteki çıkarımın yapıl-    Yukarıdaki bilgilere bakılarak Nutuk hangi
              ması doğru olmaz?                               seçenekteki sorunun cevabına ulaşılamaz?
                                                              A)  “Nutuk” ilk olarak hangi tarihte basılmıştır?
              A)  Devlet un üretimini artırmak için önlem almak iste-
                miştir.                                       B)  Ülkemizdeki basımlarında hangi alfabeler kullanıl-
                                                                mıştır?
              B)  İkinci Dünya Savaşı Türkiye’de üretim düşüklüğüne
                neden olmuştur.                               C)  İçinde yer alan konular nelerdir?
              C)  Günlük ekmek miktarı yaşa veya çalışılan işin ağırlığı-  D) Evrensellik özelliği taşıdığının göstergesi olan olay
                na göre değişiklik göstermiştir.                nedir?
              D) Karne uygulamasının mahalledeki takibinden muh-
                tarlar sorumlu olmuştur.
                                                          10.  1939 yılında savaş başladığında Türkiye savaşa gir-
                                                              memek için olağanüstü bir gayret gösterdi. Denge
          8.   Aşağıda Atatürk’ün vefatının yıl dönümü nedeni   politikası yürüterek Mihver ve Müttefik gruplarını
              ile Pakistan devleti tarafından yayımlanan mesaj   doğrudan karşısına almamaya gayret gösterdi.
              verilmiştir.                                    Müttefik Devletler, Almanya’ya karşı, Balkanlardan
                                                              açılacak cephe için Türk hava sahasını kullanmak
                                                              istediler. Türkiye kendi menfaatlerine uygun bul-
                                                              madığı için bu talebi geri çevirdi. Türkiye’yi savaşa
                                                              çekmekte kararlı tavır sergilediler. Artan baskılar
                                                              sonucunda Türkiye “askerî yardım yapılması” şar-
                                                              tıyla, prensip olarak savaşa girmeyi kabul ettiğini
                                                              bildirdi. Türkiye’nin istediği silah sayısı oldukça faz-
              Pakistan halkı 80. ölüm yıl dönümünde Gazi Mustafa   laydı. Hemen karşılanması mümkün değildi.
              Kemal Atatürk'e saygılarını sunar. Bizim kurucumuz   Yukarıdaki bilgilere göre  Türkiye hakkında
              Cinnah'ın  dediği  gibi  "Kendisi  modern  İslam  Dün-  aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
              yasındaki en büyük Müslümandı ve ben eminim ki
              bütün Müslüman dünyası onun ölümünün yasını     A)  Jeopolitik konumu Müttefik devletler tarafından kul-
              derinden hissedecektir.''                         lanılmak istenmiştir.

              Yukarıdaki görsel ve bilgiler Mustafa Kemal’in   B)  Türkiye savaşa girmeyi şartlı olarak kabul etmiştir.
              hangi kişisel özelliğine örnek olarak gösterile-  C)  Türkiye mihver ve müttefik devletler ile karşı karşıya
              bilir?                                            gelmek istememiştir.
              A)  İleri görüşlülük       B)  Açık sözlülük    D) Türkiye’nin silah talebi müttefik devletler tarafından
              C)  Evrensellik          D) Çalışkanlık           kabul edilebilir bir istek olarak görülmüştür.

                                                       191
   186   187   188   189   190   191   192