Page 152 - 8mod_tur
P. 152
TEST Parçada Anlam
9 Metin Türleri
8. Öyküler, gerçek hayatta yaşanmış veya yaşanabilir olayları konu eden metinlerdir. Şahıs kadrosu gündelik
hayatta her an karşılaşabileceğimiz insanlardır.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki metinlerden hangisi öykü türünde yazılmıştır?
A) Ayağa kalkıp arkadaşlarının yanına gitmek isterken bir anda dengesini kaybedip uçurumdan aşağı düşmüş. Aşağı
düşerken arkadaşlarına, kardeşlerine ne kadar seslenmişse de sesini onlara duyuramamış. Su tanesi o kadar yüksek bir
yerden düşmüş ki aşağıda onlarca bulut katmanı varmış.
B) Atatürk’ün sinirlendiği önemli bir nokta vardı. Gazetelerde, kendisine “Ata” denildiğini okudukça şöyle derdi:
— Benim adım Ata değil, Atatürk’tür! Bazı gazeteler neden böyle yazarlar?
C) Bugün yıkık durumdaki Harput Kalesi’nin öbür adı Süt Kalesi’dir. Bu ad, söylencelerden kaynaklanmaktadır. Bunlardan
birine göre kaleyi yaptıran hükümdar çok zenginmiş. Öyle ki sürülerinin sütü çok gelirmiş de artanı derelere, çaylara
dökülürmüş. Yöredeki dere ve çaylar, bu nedenle süt rengi akarmış. Kale yapılırken çevredeki sular yetmediğinden harç
karmada bu sütler kullanılmış. Kaleye bu nedenle “Süt Kalesi” denmiş.
D) Küçük avucuna bir parça yem döküyor, kafese uzatıyor. Kuş belli ki onun elinden yem yemeye alışmıştır, kafesinin telleri
arasından gagasını uzatıyor. Çocuk bu durumdan faydalanarak onu tutmak, dilsiz kardeşinin gagasına bir ayrılık öpücü-
ğü kondurmak istiyor.
9. Aşağıdakilerden hangisinde metnin türüne ait açıklamayla verilen örnek uygun düşmemiştir?
A) Güncel bir konuda yazarın okuyucuyla konuşuyormuş gibi samimi ve anlaşılır bir dille yazdığı yazılara sohbet denir.
“Şair karşımızda olsa göreceğimiz manzara nedir? Bir adam ağlıyor. O halde dizenin ilk sözcüğü “ağlarım” olacak.
Neden ağladığını merak etmez miyiz? Bu kez onu söylemek gerek.”
B) Yazarın gezip gördüğü yerlerle ilgili gözlemlerini, bilgilerini, incelemelerini bir araya getirerek okuyucuya aktardığı yazı-
lara gezi yazısı denir.
“O gün erkenden yola çıktık. Gökyüzünü kapatacak zannettiğim yüce dağların arasından geçiyorduk ki büyük bir
gürültü duyduk, aynı anda etrafımdaki her şey birbirine karıştı. Sanki bu bir kâbustu ve ben birazdan soluk soluğa
uyanacaktım.”
C) Herhangi bir alanda ün kazanmış insanların hayatını, eserlerini, başarılarını okuyucuya tanıtan inceleme yazılarına
biyografi denir.
“Cemil Meriç, gençlik yıllarında Fransızcadan tercümeye başladı. Honore de Balzac ve Victor Hugo’dan yaptığı ter-
cümelerle kuvvetli bir mütercim olduğunu gösterdi. Batı medeniyetinin temelini araştırdı. Dil meseleleri üzerinde
önemle durdu. Dilin, bir milletin özü olduğunu savundu.”
D) Kişinin kendi hayatını anlattığı yazıya otobiyografi denir. Otobiyografide doğumdan itibaren otobiyografinin yazıldığı
ana kadar yaşananlardan anlatmaya değer olanlar yazılır.
“1981 senesinin 15 Aralık’ında doğmuşum. İzmir’de, bir devlet hastanesinde… Lapa lapa kar yağıyormuş dışarıda
ve ben, mavi gözlerimi işte bu bembeyaz dünyaya açmışım.”
152
