Page 210 - 8mod_tur

TEST Anlatım Bozuklukları
1 Ögelerle İlgili Anlatım Bozuklukları

4. Cümlede kullanılması gereken bir ögenin kullanılmaması öge eksikliğinden kaynaklanan anlatım bozukluğu-
na yol açar. Öge eksikliği olan şu cümleye bir bakalım:

“Patronum benden çok şey bekler ama gereken değeri vermez.”
Buna göre verilen cümle için aşağıdakilerden hangisinin yapılması cümledeki anlatım bozukluğunu
giderir?

A) Yer tamlayıcısı eksikliği olduğu için “gereken” sözcüğünden önce “bana” sözcüğü getirilmelidir.
B) Özne eksikliği olduğu için “gereken” sözcüğünden önce “patronum” sözcüğü getirilmelidir.
C) Nesne eksikliği olduğu için “değeri” sözcüğü yerine “benim değerimi” sözcüğü getirilmelidir.
D) Özne-yüklem uyumsuzluğu olduğu için “bekler” sözcüğü yerine “beklerdi” sözcüğü getirilmelidir.

5. Özellikle birden çok yüklemli cümlelerde öznenin bütün yüklemlerle uyumlu olması gerekir. Bu uyum sağlan-
mazsa özne eksikliğinden kaynaklanan anlatım bozukluğu ortaya çıkar.
Aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamaya uygun bir anlatım bozukluğu vardır?
A) Olan biteni herkes görmüş ama yardım etmemişti.

B) Ayşen kitap, ben de gazete okudum.
C) Şimdi kursa isteyerek gidiyor, çok seviyordu.
D) Kıyafetlerini dikkatlice dolaba yerleştiriyor, bir şey olacak diye ödü patlıyordu.

6. Derslerine çok iyi çalışmalı, her gün tekrar etmelisin.

Bu cümledeki anlatım bozukluğunu gidermek için aşağıdaki değişikliklerden hangisi yapılmalıdır?
A) Her gün” yerine “sürekli” denilmelidir.
B) “Tekrar etmelisin” yerine “tekrar etmeli” denilmelidir.

C) “Tekrar” sözcüğünden önce “öğrendiklerini” sözcüğü getirilmelidir.
D) “Derslerine” yerine “derslerini” denilmelidir.

7. Yer Tamlayıcısı da diğer tümleçler gibi cümlede bulunmak zorunda değildir. Ancak bazı cümlelerde yer tamla-
yıcısı bulunmaması anlatım bozukluğuna yol açabilir. Örneğin “Öğrencileri kitap okumaya teşvik etmeli, kita-
bın faydalarını anlatmalıyız.” cümlesinde “kitabın” ifadesinden önce “onlara” yer tamlayıcısı olmalıyken kullanıl-
mamış ve cümlede yer tamlayıcısı eksikliğinden kaynaklanan anlatım bozukluğu meydana gelmiştir.
Bu bilgilere göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde yer tamlayıcısı eksikliğinden kaynaklanan anlatım
bozukluğu yoktur?
A) Yaptıklarınızdan ötürü sizi kutlamak ve teşekkür etmek istiyorum.

B) Bahar çiçekleri insanı canlandırır, huzur verir.
C) Ağabeyimin çarpışan arabaya binmesiyle inmesi bir oldu.
D) Sana telefon etmiş, akşamdan beri merak ediyormuş.

210