Page 119 - 8pup_ink

TEST DeMOKRAtİKleşMe çABAlARı
44
DEMOKRATİKLEŞME YOLUNDA ADIMLAR

1. Cumhuriyet Halk Terakkiperver Cum- Serbest Cumhuri-
SİYASİ PARTİLERİN ÖZELLİKLERİ
Fırkası huriyet Fırkası yet Fırkası
Türkiye’de kurulan ilk siyasi partidir. ✔
Türkiye’nin ilk muhalefet partisidir. ✔
Ekonomide liberalizmi savunan partidir. ✔ ✔
Ekonomide devletçiliği savunan partidir. ✔
1929 Ekonomik Bunalımından sonra
kurulan partidir. ✔
Temelini Müdafaa-i Hukuk Grubu’nun
oluşturduğu partidir. ✔
Tabloda siyasi partilerin özellikleri ile partilerin eşleştirilmesi istenmiştir. Her doğru cevap 10 puan,
yanlış cevap ise -5 puandır. Tabloyu yukarıdaki gibi dolduran bir öğrenci kaç puan almıştır?
A) 40 Puan B) 50 Puan C) 70 Puan D) 60 Puan

2. Mustafa Kemal birden fazla siyasi partinin kurulmasını demokrasinin gelişmesi için oldukça önemli görmektey-
di. Fırsat buldukça kurulacak bir muhalefet partisinin faydalarından bahsetmiştir.
Buna göre Atatürk’ün aşağıdaki sözlerinden hangisi bu duruma örnek olarak gösterilemez?
A) ‘‘Milli egemenlik temeline dayanan ve özellikle Cumhuriyet yönetimine sahip bulunan ülkelerden siyasal partilerin var-
lığı doğaldır. Türkiye Cumhuriyeti’nde de bir diğerini denetleyici partilerin kurulacağına şüphe yoktur.’’
B) Türkiye halkı, yüzyıllardan beri hür ve bağımsız yaşamış ve istiklali, yaşamanın gereği olarak düşünmüş bir milletin kah-
raman evlatlarıdır. Bu millet istiklalsiz yaşamamıştır, yaşayamaz ve yaşamayacaktır.

C) “Cumhuriyet, düşünce serbestliği taraftarıdır. Samimi ve haklı olmak şartıyla her fikre hürmet ederiz. Her görüş bizce
saygıya değerdir. Yalnız, karşı çıkanlarımızın insaflı olması gerekir.”
D) “Büyük Millet Meclisinde ve millet karşısında ulus işlerinin serbestçe tartışılması ve iyi niyet sahibi kişilerin ve partilerin
özel görüşlerini ortaya koyarak milletin yüksek menfaatlerini aramaları benim gençliğimden beri âşık ve taraftar oldu-
ğum bir sistemdir.”

3.
Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk muhalefet partisi olan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kurulmasıyla
Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nde çok partili hayata geçmek için ilk teşebbüs yaşanmıştır. 1924 yılı
aralık ayında “Times gazetesi” muhabirinin, yeni kurulan partiyle ilgili sorusuna Mustafa Kemal
şu cevabı vermiştir:
“Hâkimiyeti milliye esasına dayanan ve bilhassa cumhuriyet idaresine malik bulunan memle-
ketlerde siyasi partilerin mevcudiyeti tabiidir. Türkiye Cumhuriyeti’nde de birbirini denetleyen
partilerin olacağına şüphe yoktur.” (Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, s.77)

Buna göre muhalefet partisinin kurulmasıyla;

I. Demokrasi ve cumhuriyetin gelişmesini sağlamak
II. Daha fazla milletvekilinin seçilmesini sağlamak
III. Farklı fikirlerin mecliste temsil edilmesini sağlamak
IV. Hükûmetin denetlenmesini sağlamak

kazançlarından hangilerinin elde edilmek istendiği söylenebilir?
A) I ve II B) I, III ve IV C) II, III ve IV D) I, II, III ve IV

119