Page 191 - 8ogtur_sb

FİİL ÇatıLaRı TEST – 5

1. Nesne alabilen fiillere geçişli, nesne alamayan fiil- 4.
lere ise geçişsiz fiil denir.
Bazı cümlelerde nesne olmadığı hâlde yük-
Bu bilgiye göre, lem görevindeki fiil geçişli olabilir. Örneğin
“Okulun bahçesinde bekliyorlar.” cümlesin-
I. Yardım almadan bisiklet sürebiliyordum artık.
de nesne olmadığı hâlde “beklemek” fiili
II. Tabaktaki portakallar mis gibi kokuyordu. nesnesine göre geçişlidir.
III. Masadaki el kremini çantasına koydu.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin han-
IV. Annesi Ali’yi ekmek alması için bakkala yolladı. gisinde nesne olmadığı hâlde yüklem görevin-

cümlelerinden hangisinin yüklemi nesnesine deki fiil geçişlidir?
göre diğerlerinden farklıdır? A) Şehir her geçen sene daha da gelişiyordu.

A) I B) II C) III D) IV B) Karpuzun çekirdeklerini bir kaba koydu.
C) Annesine vermek üzere papatya topladı.
D) İşte her gece böyle sayıklıyor zavallı yavrucak!

5.
2. Gerçek bir özneye sahip olan cümlelerin yüklem Bazı cümlelerde yüklem görevindeki fiilin bil-
görevindeki fiilleri öznesine göre etkendir. dirdiği işi yapan belli değildir. Bu tip fiiller öz-
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerden nesine göre edilgendir. Örneğin “Odunlar iki
hangisi öznesine göre etken çatılıdır? saatin sonunda kamyona yüklendi.” cümlesin-
de “yükleme” işini yapan belli değildir.
OMAGE
A) Simsiyah gözleriyle bize bakıp gülümsüyordu.
B) Sağlığa zararlı gazlı içeceklerin satışı yasaklandı. Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin han-
C) Uzağı göremeyenler için yeni bir gözlük icat edildi. gisi öznesine göre edilgen çatılıdır?
D) Geçmişi MÖ 2500 yılına uzanan tarihi çömlekler A) Babasını görünce duvarın arkasına saklandı.
bulundu.
B) Köpek sürekli kaşınıyordu.
C) Arda, şaşkın şaşkın etrafına bakınıyordu.
D) Sınav sonuçlarının yarın açıklanacağı bildirildi.

6. Bazı cümlelerin yükleminde bir işi karşılıklı yapma
3. Yüklemi isim olan cümlelerde çatı özelliği aran- anlamı vardır. Örneğin “Ayşe Hanım’la dün tanıştık.”
maz. cümlesinde “tanışma” eyleminin karşılıklı yapıldığı
görülmektedir.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin han-
gisinde çatı özelliği aranmaz? Buna göre aşağıdaki cümlelerden hangisinin
yükleminde “işi karşılıklı yapma” anlamı vardır?
A) Akşama doğru Büyük Okyanus’un kuzeyindeki bu
şirin kasabaya vardık. A) Tüfek sesini duyan kuşlar bir anda kaçıştılar.

B) Sınıfta karnelerin dağıtılmasını bekleyen otuz kadar B) Ekonomi gün geçtikçe iyileşiyordu.
çocuk vardı.
C) Bakkal Nuri Bey’le her sabah selamlaşırız.
C) Nasıl böyle bir sonuca vardınız?
D) Tüm sınıf giden öğretmenlerinin ardından ağlaşıyor-
D) Derdinizi anlatmak için siz de başkanın yanına varın. du.

191