Page 136 - 8_sf_Tane Tane Fen Bilimleri Defter Kitap.indd

Asit ve Bazların Maddeler Üzerindeki Etkileri

Asitler ve bazlar maddelerin rengini değiştirebilir, gaz çıkışına neden olabilir ya da maddeleri tahriş edebilir.
Örneğin bulaşık deterjanları baziktir. Deterjanlar zamanla cam ve porselen yüzeyli eşyaları aşındırır ve bunla-
rın bulanık görünmesine neden olur. Tuz ruhu gibi asidik özellikli temizlik malzemeleri fayansların aşınmasına
neden olabilir. Mermer ve metal ürünler asitlerden etkilenir.
Asit ve bazların et ve kemik üzerin- Mide asidik bir ortama sahiptir.
de aşındırma, parçalama ve doku- Dışarıdan fazlaca alınan asidik
lara zarar verme gibi etkileri vardır. yiyecek ve içecekler ortamın asitli-
ğini artırır. Bunun sonucunda reflü,
gastrit ve ülser gibi rahatsızlıklar
ortaya çıkabilir.

Fazla asitli yiyecekler dişlerin çürümesine de neden olabilir. Bazik olan diş macunla-
rıyla dişleri düzenli fırçalayarak dişlerimizin sağlıklı kalmasını sağlayabiliriz.

Asit Yağmurları
Fabrikalarda, arabalarda, evlerde ve işyerlerinde
kullanılan benzin, fuel-oil, kömür gibi fosil yakıt-
lar yakıldığında karbondioksit (CO ), kükürtdiok-
2
sit (SO ) ve azotdioksit (NO ) gazları açığa çıkar.
2
2
Bu gazlar, bulutlardaki su buharıyla tepkimeye
girerek sülfürik asit (H SO ) ve nitrik asit (HNO )
3
4
2
gibi asitlerin oluşumuna neden olur. Bu asitler,
yağmur gibi doğa olayları sonucunda yeryüzü-
ne inmektedir. Bu yağmurlara asit yağmurları adı
verilir.
Asit yağmurları doğaya ve canlılara zarar verir.
Ancak bundan en çok etkilenen ormanlar ve
tarım alanlarıdır. Toprağın kimyasal yapısını ve
biyolojik koşullarını etkiler. Bu sular, bitkilerin
topraktaki suyu kullanması ile besin zincirine ulaşır. Göllere ve akarsulara düşen asit yağmurları, sudaki asit
dengesini bozar ve suda yaşayan canlıları da etkiler.
Doğal çevreyi korumak ve asit yağmurlarının etkisini en aza indirmek için;
• Enerji tüketiminde fosil yakıtların yerine güneş enerjisi, jeotermal enerji, rüzgâr enerjisi vb. enerji kay-
naklarının kullanımı yaygınlaştırılmalıdır.
• Orman yangınları engellenmeli ve yeşil alanlar artırılmalıdır.
• Egzoz gazlarını azaltmak için özel araçların yerine toplu taşıma araçları daha yaygın kullanılmalıdır.
• Kalitesiz, kaçak kömür kullanımı engellenmelidir.
• Doğal gaz kullanımı yaygınlaştırılmalıdır.
• Araçların bakımları zamanında yapılmalıdır.
• Endüstriyel tesislerin bacalarına filtreler takılmalıdır.

Normal koşullarda oluşan yağmurun pH değeri yaklaşık 6,5’dur. Bu değerin altında pH’a sahip yağmurlar
asit yağmurları olarak adlandırılırlar.

136