Page 132 - 7_sf_Tane Tane Sosyal Defter Kitap.indd
P. 132

5.   İtalyan gök bilimci Galileo teleskop kullana-  7.   “Yer altı suları madencilerin en büyük düşmanıydı.
               rak gezegen ve yıldızları incelemiştir. Dünya’nın   Su, durmaksızın, yorulmaksızın ayaklarının altın-
               yuvarlaklığını ortaya koymuştur. Ancak 1633’te   dan çıkıyor, tünel duvarlarından sızıyor ya da tünel
               bu düşüncesi nedeniyle Kiliseye bağlı Engizisyon   tavanından yağmur gibi akıyordu. Su derinleştiği
               Mahkemesinde yargılanmıştır. Davada “Ben inkâr   zamanlarda hiç çalışamıyorlardı.  Yüzyıllardır bu
               etsem de Dünya dönüyor.” demesine rağmen bu      yer altı suları madenlerden elle çıkarılırdı. Ama
               fikrinden vazgeçmek zorunda kalmış ve ömrünün    madenler giderek daha derine iniyor ve su gide-
               geri kalanını ev hapsinde geçirmiştir.           rek artıyordu. Suları geliştirdiğim yeni pompamla
               Buna göre Galileo hakkında aşağıdakilerden       dışarı çıkaracaktım. Pompanın çalışmasıyla birlikte
               hangisine ulaşılamaz?                            sularda dışarı akmaya başladı. Bu madencileri o
                                                                kadar mutlu etmişti ki pompanın kulaklarını sağır
               A)  Astronomi ile ilgili çalışmalar yapmıştır.   eden sesine bile aldırmıyorlardı. Ben ise insanlara
               B)  Düşünceleri nedeniyle yargılanmış ve cezalandırıl-  hizmet verebilecek olan buhar gücünü denetim
                  mıştır.                                       altına alma başarısının sevincini yaşıyordum.”
               C)  Dünyanın yuvarlak olduğunu ilk söyleyen kişi olmuş-  James Watt’ın yukarıdaki anlatımına bakılarak;
                  tur.
                                                                  I.  Buharın gücü madencilerin işini kolaylaştıran
               D) Ortaya attığı bilimsel düşünceleri Kilise tarafından   bir güce dönüşmüştür. .
                  kabul görmemiştir.
                                                                 II.  Yeraltından çıkan sular madencilere işlerini
                                                                   yaparken zorluk çıkarmaktadır.
                                                                 III.  Teknolojiyi insanların yararı için kullanılmıştır.

                                                                çıkarımlarından hangileri yapılabilir?
                                                                A)  I ve II              B)  I ve III
                                                                C)  II ve III            D) I, II ve III


                                                            8.
           6.   Newton, yer çekimi yasasını yani dünya ile nes-
               neler  arasında  bir  çekim  olduğunu  buldu.  Buna
               dayanarak gezegenlerin de çekim gücü nedeniyle
               Güneş’in çevresine çekildiklerini gösterdi. Ayrıca
               ilk yansıtmalı teleskopu geliştirdi, yaptığı göz-
               lemlerle uzay araştırmalarının öncülerinden oldu.
               Onun yolunda ilerleyen bilim insanları 20. yüzyılda
               uzaya uydu ve insan göndermeye başladı. New-
               ton’un çalışmaları daha sonra pek çok alanda kul-
               lanıldı. Buhar gücüyle çalışan makine ve lokomo-
               tifler, gemiler, asma köprüler, gökdelenler, roketler
               onun teorilerinden yararlanılarak gerçekleştirildi.  1764’te James Hargreaves  “Eğiren Jenny” adını
               Bu bilgilere bakılarak Newton hakkında;          verdiği üstteki makineyi icat etti. Bu makinede,
                                                                elle döndürülen bir tekerlek 8 ipliği birden çalıştı-
                 I.  Kendisinden sonraki teknolojik ve bilimsel   rıyor, böylece, bir kişi tek başına 8 iplik yumağını
                  gelişmelere ilham kaynağı olmuştur.
                                                                eğirebiliyordu.
                II.  Bilim ve teknolojinin gelişmesine katkıda   Yukarıdaki görsel ve bilgiye bakıldığında aşa-
                  bulunmuştur.
                                                                ğıdakilerden hangisi söylenemez?
                III.  Yaşadığı dönemdeki tüm teknolojik gelişmele-  A)  Makineleşme ilk olarak dokuma sektöründe başla-
                  re imza atmıştır.
                                                                  mıştır.
               yargılarından hangilerine ulaşılabilir?          B)  Üretim teknolojisinde gelişmeler yaşanmıştır.
               A)  I ve II               B)  I ve III           C)  Makineler insan gücünün yerini almıştır.

               C)  II ve III             D) I, II ve III        D) Emek azalmış, üretim artmıştır

                                                        132
   127   128   129   130   131   132   133   134   135   136   137