Page 136 - 7_sf_Tane Tane Sosyal Defter Kitap.indd

5. 7. Abbasiler özgür düşünceyi destekleyerek bilimsel
Herkes, bilim ve sanatı serbestçe ve kültürel gelişmelere öncülük etmişlerdir. Özgür
T.C. öğrenme ve öğretme, açıklama,
ANAYASA yayma ve bu alanlarda her türlü bir düşünce ortamının olduğu Darü’l-Hikme’de
araştırma hakkına sahiptir. Memûn gibi Abbasi halifeleri bilim insanlarının tar-
tışmalarına bizzat katılmış, her düşüncenin özgür-
ce tartışılmasını sağlamışlardır. Burada farklı inanç
Herkes, düşünce ve kanaatlerini ve milletten bilim insanları uyum içinde çalışmış-
söz, yazı, resim veya başka yollarla T.C. lar ve kimse din değiştirmeye zorlanmamıştır. Bu
tek başına veya toplu olarak açıkla- ANAYASA sayede “birçok bilim insanı yetişmiştir. Abbasiler
ma ve yayma hürriyetine sahiptir.
ve sonrasında kurulan Türk-İslam devletleri mede-
niyete yön veren bir güce, özgür düşünceye ver-
dikleri önem sayesinde ulaşmışlardır.
Herkes, düşünce ve kanaat hürriye-
T.C. tine sahiptir. Her ne sebep ve amaç- Yukarıdaki bilgilere bakılarak hangi seçenek-
ANAYASA la olursa olsun kimse, düşünce ve teki sonuca ulaşılamaz?
kanaatlerini açıklamaya zorlanamaz.
A) Farklı inanç ve görüşten İnsanlara karşı hoşgörülü bir
tavır sergilenmiştir.
Yukarıdaki maddelere bakılarak;
B) Dar’ül-Hikme’de din ve vicdan hürriyetine önem
I. Anayasamızda özgür düşünceyi koruyan, des- verilmemiştir.
tekleyen yasa maddeleri bulunur.
C) Dar’ül-Hikme, bilimsel tartışmalarının yapıldığı,
II. Kişi hak ve özgürlükleri anayasal güvence altın- hükümdarların bilimsel tartışmalara katıldığı kurum-
dadır. lar durumundadır.

III. Kişilerin düşüncelerini açıklamasının engellen- D) Abbasiler döneminde bilime hizmet etmiş kişiler
memesi amaçlanmıştır. yetiştirmiş, kendinden sonraki bilimsel gelişmelere
yön vermiştir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

A) I ve II B) I ve III
C) II ve III D) I, II ve III

8. İslam coğrafyasında bilimin gelişmesinde İslam
dininin ilim öğrenmeye ve özgür düşünceye verdi-
6. (I) Orta Çağ’da Avrupası’nda skolastik düşüncenin ği destek önemli rol oynamıştır. Hz. Muhammed’in
hâkim olduğu bir dönemde Türk-İslam medeni- “İlim Çin’de de olsa gidip onu alınız.” ve “İlim Müslü-
yetinde bilimsel gelişmeler büyük hız kazandı. (II) man’ın yitik malıdır. Nerede bulursa onu alsın.” söz-
Özgür düşünce ortamının var olduğu Abbasiler leri bilimsel araştırmaları teşvik etmiştir. Bu durum
bilimsel gelişmelerin öncülüğünü yaptılar. (III) İslam devletlerinde özgür bir düşünce ortamı
Abbasi halifeleri bilgin, şair, sanatçı ve yazarları olduğu göstermektedir. Ve bu durumu gösteren
himaye ettiler. Onlara saraylarının kütüphanelerin- başka örneklerde bulunmaktadır.
den yararlanma olanağı tanıdılar. (IV)Abbasiler de Buna göre aşağıdakilerden hangisi İslam coğ-
devlet adamlarının Darü’l-Hikme adıyla kurdukları rafyasında özgür düşünce ortamının olduğunu
akademilerde yabancı dillerden eserler tercüme doğrudan kanıtlayan bir durum değildir?
edildi. Gözlemevleri, hastaneler, kütüphaneler
açıldı.(V)İbn-i Sînâ, Biruni gibi bilginlerin eserleri A) İslam devlet başkanlarının ilgi ve desteği ile bilimin
uzun yıllar Avrupa’da üniversitelerde okutuldu. gelişmesine büyük katkı sağlamış olması
B) Devlet başkanlarının saraylarına kurdukları çok
Buna göre “Abbasilerde yöneticiler bilimin geliş- büyük kütüphanelerin bilim insanlarının çalışmaları-
mesini desteklemişlerdir.” sözünü kullanan bir nı kolaylaştırması
kişi buna hangi numara ile gösterilen bölüm-
deki bilgiyi örnek olarak gösterebilir? C) İlme çok önem veren İslam dininin fetihler yapılarak
yeni coğrafyalara yayılmasının sağlanması
A) Yalnız II B) Yalnız III
D) Abbasilerin açtığı Darü’l-Hikme’de her inanç ve
C) III ve IV D) IV ve V düşünceden bilim insanın özgürce çalışması

136