Page 135 - 7_sf_Tane Tane Sosyal Defter Kitap.indd

Özgür Düşüncenin Bilime Katkısı | Tane Tane TEST – 1

1. Bilimin ilerlemesi ve bilimsel çalışmaların yapılabil- 3. Tarihte özgür düşüncenin engellendiği dönemler
mesi için ilk ve en önemli koşul, …………………… olmuştur. Orta Çağ’da Avrupa’da, özgür düşünce
ortamının sağlanmasıdır. Tarihte insanların düşün- ortamına karşı olan ve sadece kilisenin söyledik-
celerini özgürce ifade edebildikleri ortamlarda lerini doğru kabul eden skolastik düşünce siste-
yeni fikirlerin ortaya çıkması ve bilimsel çalışma- minin etkisiyle insanların düşüncelerini özgürce
ların yapılması çok daha kolay olmuştur. Örneğin ifade etmeleri mümkün olmamıştır. Bu dönemde,
İyonya Medeniyeti’ndeki özgür düşünce ortamı bilim insanlarına baskı yapılmış; fikirlerini açıkla-
Pisagor, Tales, Hipokrat, Homeros ve Diyojen gibi maları, icat yapmaları yasaklanmıştır. Birçok bilim
bilim insanlarının yetişmesini sağlamıştır. Bu bilim insanı düşüncelerini açıkladıkları ve buluşlar yap-
insanları, matematik, tıp, edebiyat ve felsefe gibi tıkları için cezalandırılmışlardır. Örneğin Galileo,
alanlarda önemli çalışmalar yapmışlardır. Dünya’nın evrenin merkezinde olmadığını, Güneş
etrafında döndüğünü açıkladığı için kilise tarafın-
Buna göre;
dan yargılanmıştır.
I. Boş bırakılan bölüme özgür düşünce kavramı
yazılmalıdır. Buna göre skolastik düşüncenin hâkim olduğu
Orta Çağ Avrupası’nda;
II. İyonya’da bilimsel gelişme için uygun ortam
bulunmaktadır. I. Bilimsel bilgi
II. Deney ve gözlem
III. Hipokrat, Homeros ve Diyojen gibi bilim insan-
ları bilimin gelişmesine katkıda bulunmuşlar- III. Gelenekçi düşünce
dır.
IV. Buluş ve keşifler
çıkarımlarından hangileri yapılabilir? TANE TANE ÇÖZ
kavramlarından hangilerinin gelişmesi bek-
A) I ve II B) I ve III lenmez?
C) II ve III D) I, II ve III A) I, II ve III B) I, II ve IV

C) I, III ve IV D) II, III ve IV

4. 15. ve 16. yüzyıllarda Avrupa’da gerçekleşen
Rönesans ve reform hareketleri sonunda skolas-
tik düşünce zayıflamış, pozitif düşünce yaygınlaş-
2. Tales, Güneş tutulmasının ne zaman gerçekleşe- mıştır. Pozitif düşüncede bilimsellik esastır; evreni
ceğini hesaplayan ilk bilim insanıdır. Hipokrat, tıp anlamak, dünyanın evrenin merkezi değil bir par-
biliminin kurucusu kabul edilir. Pisagor, Dünya’nın çası olduğunu keşfetmek için bilimsel araştırma-
yuvarlak olduğunu iddia eden ilk düşünürdür. lar, deney ve gözlem yapmak şarttır. Bu nedenle
Demokritos, atomların varlığından ilk söz eden insanlar, …
bilgindir. Tarih biliminin kurucusu Heredot, ünlü
düşünür Diyojen ve yukarıda ismi geçen kişilerin Yukarıdaki metnin;
ortak özelliği İyon medeniyetinde yetişmeleridir. I. düşüncelerini özgürce ifade edebilmeli ve
bilimsel çalışmalar desteklenmelidir.
Bu anlatılanlara bakıldığında İyonya hakkında
aşağıdakilerden hangisi söylenemez? II. fikirlerini belirtirken hiçbir engelleme ile karşı-
laşmamalıdır.
A) Farklı bilim dallarında gelişim göstermiştir.
III. vatandaşı oldukları ülkenin siyasi görüşüne
B) Bilimsel gelişmelerin temellerinin atılmasında katkı-
ları büyüktür. uygun olan fikirleri benimsemelidirler.
C) Astronomiden tıbba kadar pek çok bilimle meşgul bilgilerinden hangileri ile devam etmesi doğru
olan bilim insanlarının yetiştiği medeniyet olmuştur. olmaz?
D) Skolastik düşüncenin etkisinde kalmıştır. A) Yalnız III B) I ve III
C) II ve III D) I, II ve III

135