Page 287 - 8_sf_Tane Tane Türkce Defter Kitap
P. 287
Anlatım Bozuklukları | Tane Tane TEST – 2
1. Cümle içerisinde aynı anlamı ifade eden sözcükle- 4. Cümlede kullanılan sözcüklerin hangi kelimeden
rin kullanılmasına gereksiz sözcük kullanımı denir. önce veya sonra kullanıldığı önemlidir. Bazı kulla-
Bu durum bazen eş anlamlı sözcüklerin kullanılma- nımlar söz öbeklerini parçalar. Bazen de rastgele
sı bazen de bir sözcüğün anlamının zaten cümle kullanılan bir sözcük bir başka sözcüğün sıfatı gibi
içinde bulunması şeklinde olabilir. Gereksiz sözcük bir kullanım kazandığı için anlatım bozukluğuna
kullanılan cümlelerde anlatım bozukluğu vardır. neden olur.
Bu bilgilere göre aşağıdaki cümlelerin hangi- Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin han-
sinde gereksiz sözcük kullanımından kaynak- gisinde sözcüğün yanlış yerde kullanımı anla-
lanan bir anlatım bozukluğu yapılmıştır? tım bozukluğuna yol açmıştır?
A) Satın aldığı ürünü iade etmek istiyordu. A) Her seferinde beni karşılamak zorunda mısın?
B) Yakaladığı balıkları kovaya dolduruyordu. B) Her eve gelişimde bomboş bir evle karşılaşmak
hoşuma mı gidiyor sanıyorsun?
C) Denize giderken oğlunu da yanında götür.
C) Ettiği duaların kabul olduğunu görmek ona inanıl-
D) Susadığını belirten bir el işareti yaptı. maz bir mutluluk veriyor.
2. Bir cümlede aynı kavram, durum veya işler için D) Gözlüğünün üzerinden beni süzmesi hoşuma gitme-
birbirine zıt anlam veren kelimelerin kullanılması di.
anlatım bozukluğu oluşturur. Genellikle kesinlik
veya olasılık anlamlı kelimelerin birlikte kullanıl- 5. Deyimler bir dilin zenginliğini gösteren en önem-
ması şeklinde görülür. Anlamca çelişen sözcük- li söz öbekleridir. Fakat zaman zaman kullanılan
lerden birinin cümleden çıkartılmasıyla anlatım deyimlerin anlamlarının cümleye uymadığı görü- TANE TANE ÇÖZ
bozukluğu giderilir. lür. Bu durum anlatım bozukluğu oluşturur. Ayrı-
ca deyimler kalıplaşmış söz öbekleri olduğu için
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin han- deyimde geçen kelimelerin yerlerine eş anlamları
gisinde anlamca çelişen sözcüklerin bir arada kullanılamaz. Böyle bir kullanım da anlatım bozuk-
kullanılması anlatım bozukluğu oluşturmuş- luğuna neden olur.
tur?
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin han-
A) Büyük işler küçük insanlarla olmaz. gisinde deyim hatasından kaynaklanan anla-
B) Halamın günaşırı her gün yaptığı ziyaretler hepimizi tım bozukluğu yapılmıştır?
bıktırdı. A) O kadar yoğun ki kafasını kaşıyacak vakti yok.
C) Kesinlikle burada seni bulamaz. B) Sorduğum sorulara gayet iyi cevap verdi demek ki
D) Belki bu akşam bize gelebilir. kafası çalışıyor.
C) Ismarladığın meyveleri unutmuşum, son günlerde
3. Bu şehirde kendimi yalnız hissetmiyorum çünkü hiç kafa kalmadı bende.
mutlaka kapısını çaldığım her evde bir tanıdığa D) Beni hiç dinlemez ki kafasına estiği gibi davranır.
rastlayabilirim.
6. Soğukkanlı insanlar acele karar vermezler çünkü
Bu cümledeki anlatım bozukluğunu gidermek bütün aldığı kararların sonuçlarını hesap ederler.
için aşağıdaki değişikliklerden hangisi yapıl-
malıdır? Bu cümledeki anlatım bozukluğu aşağıdaki
değişikliklerin hangisiyle giderilebilir?
A) “Rastlayabilirim” sözcüğü yerine “rastlarım” sözcüğü
getirilmeli. A) “Hesap ederler” ifadesi yerine “hesaplarlar” sözcüğü
getirilerek
B) “Her” sözcüğü “mutlaka” sözcüğünden sonra kulla-
nılmalı. B) “Bütün” sözcüğü “aldığı” sözcüğünden sonra getirile-
rek
C) “Rastlayabilirim” sözcüğü yerine “denk gelebilirim”
sözcüğü getirilmeli. C) “İnsanlar” sözcüğündeki çokluk eki çıkarılarak
D) “Çünkü” sözcüğü yerine “bu yüzden” sözcüğü getiril- D) “Soğukkanlı” sözcüğünün yerine “serinkanlı” sözcü-
meli. ğü getirilerek
287
