Page 18 - 7meta_mat
P. 18

Çarpma İşleminin Özellikleri

            TAM SAYILAR                                                                             Öğreten Sorular




                                                           Altın Bilgiler
             Çarpma işleminin değişme ve birleşme özellikleri vardır. Çarpma işleminde etkisiz eleman 1, yutan eleman 0’dır. Ayrıca çarpma
             işleminin toplama ve çıkarma işlemleri üzerine dağılma özelliği vardır. Birden fazla işlemin bulunduğu durumlarda işlem
             önceliğine dikkat edilir.

                                                   Çarpma İşleminin Özellikleri
                      İşlem              Değişme            Birleşme         Etkisiz    Yutan        Dağılma
                     Önceliği             Özelliği           Özelliği        Eleman    Eleman         Özelliği
              1. Üslü sayılar                                                                  a · (b+c) = a · b + a · c
                                         a · b = b · a   (a · b) · c = a · (b · c)  a · 1 = a  a · 0 = 0
              2. Parantez                                                                      a · (b – c) = a · b – a · c
              3. Çarpma veya bölme                                                             3 · (4 + 7) = 3 · 4 + 3 · 7
                                    (–4) · (+3) = (+3) · (–4)  [2 · (–3)] · 4 = 2 · [(–3) · 4]  (–8) · 1 = (–8)  5 · 0 = 0
              4. Toplama veya çıkarma                                                          6 · (12 – 8) = 6 · 12 – 6 · 8
               Örnek                                                Örnek

             Aşağıdaki işlemlerde boşluklara gelmesi gereken sayıları   Aşağıdaki işlemlerde  yerine gelmesi gereken sayılar bulalım.
             çarpma işleminin özelliklerini kullanarak bulalım.    a) 12 · (8 + ) = 12 · 8 + 12 · (–4)
             a) (–8) · 13 = 13 ·              b) ((–14) · (–3)) · 7 =  · (–3) · 7  b)  · [(–7) – 4] = (–5) · (–7) –  · 4
             c) (–41) ·  = –41                d) (–12) ·  = 0
                                                                   Çözüm
              Çözüm
                                                                   a)  Çarpma işleminin toplama işlemi üzerine dağılma
             a) Değişme özelliğinden  = –8,                        özelliğinden  = –4’tür.
             b) Birleşme özelliğinden  = –14,                     b)  Çarpma işleminin çıkarma  işlemi üzerine  dağılma
             c) Etkisiz eleman 1 olduğundan  = 1,                   özelliğinden  = (–5)’tir.
             d) Yutan eleman 0 olduğundan  = 0’dır.
           5.  Aşağıda verilen çarpma işlemlerinde    yerine gelecek tam sayıları bulunuz.

           a) (–15) · (+27) =    · (–15)        =                         b) (–4) ·    = –4        =

           c) [(–8) ·   ] · (+12) = (–8) · [–6 · (+12)        =                d) 7 ·    =             =

           6. Aşağıda verilen işlemlerin sonuçlarını bulunuz.


           a) (–12) ÷ (–4) · (–3) =            b) (–18) + (–6) ÷ (–2) =              c) (–36) – (+8) ÷ (–2) =

           d) (–15) – (–10) · (–1) =           e) (+24) + (–4) · (–3) =              f) (–45) + (–9) · (–3) =

           7.                                                      8.  Yanda açınımı verilen küp  kapatıldığın-
                      N     A     R      T     E     S                                                          8
                                                                     da paralel yüzlerdeki sayıların çarpımla-
           Yukarıda  verilen  sayı  doğrusu  eşit  aralıklara  bölünmüştür.  N   rının toplamı kaç olur?  –2  4  –6  –5
           noktası –18 tam sayısına R noktası 2 tam sayısına denk geldiğine                                     –3
                T – E
           göre  A – R  işleminin sonucu kaçtır?

             Çözüm                                                   Çözüm









                                                                18
   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23