Page 147 - 8meta_inkk

SİYASİ ALANDA GELİŞMELER TEST 31

Kazanım Kavrama Testi

1. Halifelik, siyasi açıdan cumhuriyetçi ve laik yönetim biçi- 3.
miyle bağdaşmıyordu. Cumhuriyetin ve yapılacak yenilik- Birinci Dünya Savaşı’nın ardından imzalanan
lerin önündeki bu engelin, bir an önce kaldırılması gere- Mondros Ateşkes Anlaşması’yla Anadolu işgal edil-
kiyordu. Bu arada, cumhuriyet yönetimini benimsemeyen miştir. Bu durum karşında saltanatın varlığını koru-
bazı saltanat yanlıları, Halife Abdülmecit Efendi etrafında mak adına manda ve himayeyi çare olarak düşü-
toplanmaya başlamıştı. Abdülmecit Efendi de çevresinden nenler bile çıkmıştır. Mustafa Kemal’in kafasında
aldığı güçle padişah gibi davranıyor ve saltanat propagan- ise daha o günlerde bile millî egemenliğe dayalı,
dası yapıyordu. Tüm bu gerekçelerle, 3 Mart 1924’te halife- kayıtsız şartsız bağımsız yeni bir Türk devleti kur-
lik kaldırıldı. ma fikri bulunmaktaydı.
Buna göre, halifelik makamının kaldırılmasında;
Buna göre;
I. Ülkedeki yeni yönetim şekliyle uyuşmaması,
I. Amasya Genelgesi’nde; “Milletin istiklâlini, yine milletin
II. Eski rejime dönme hevesinde olanların halifeyi kullan-
ması, azim ve kararı kurtaracaktır.” maddesinin yer alması,
II. Erzurum Kongresi’nde; “Kuva-yı Milliye’yi etken ve millî
III. Halifenin Müslümanlar üzerindeki eski güç ve otoritesi-
ni kaybetmesi iradeyi hâkim kılmak esastır.” kararını alınması,
durumlarından hangilerinin etkili olduğu söylenebilir? III. Sivas Kongresi sırasında çıkarılan gazeteye “İrade-i Milli-
ye” isminin verilmesi
A) Yalnız III B) I ve II
durumlarından hangileri Mustafa Kemal’in milli ege-
C) II ve III D) I, II ve III menlik fikrini benimsediğine kanıt olarak gösterilebi-
lir?
A) Yalnız II B) I ve II
C) II ve III D) I, II ve III

2. Osmanlı Devleti’nde en rütbeli ordu
komutanı, Erkânıharbiye vekili sıfa-
tıyla hükûmetin içinde bakan olarak 4. Millî Mücadele’nin ardından yönetim sistemini modern-
görev yapmaktaydı. 3 Mart 1924’te leştirmek, millî egemenlik anlayışını hâkim kılmak ve kalıcı
TBMM’de alınan kararla Erkânıharbi- hâle getirmek için birçok çalışma yapıldı. Bu amaç doğ-
ye Vekâleti kaldırıldı. Onun yerine rultusunda ülke içinde ve dışında yaşanan birtakım geliş-
Genelkurmay Başkanlığı oluşturul- melerden dolayı 1 Kasım 1922’de kabul edilen bir kanunla
du. saltanat ile hilafet birbirinden ayrıldı ve saltanat kaldırıldı.
Buna göre; Buna göre aşağıda verilenlerden hangisi saltanatın kal-
dırılmasına sebep olan dış gelişme olarak gösterilebi-
I. Ordu mensuplarının siyasete karışmalarının önüne lir?
geçilmek istendiği,
A) Osmanlı Hükümeti’nin Milli Mücadele aleyhinde çalışmalar
II. Siyaset-ordu ilişkisine yeni bir düzenleme getirildiği, yapması
III. Ordunun siyasi yaşamın içinde yer almasının kolaylaştı- B) TBMM’nin milli egemenlik ilkesini pekiştirmek istemesi
rıldığı
C) Lozan Konferansı’na hem Osmanlı Devleti hem de TBMM’nin
yargılarından hangilerine ulaşılabilir? davet edilmesi

A) I ve II B) I ve III D) Ülkede oluşan iki başlı yönetim durumunun ortadan kaldırıl-
mak istenmesi
C) II ve III D) I, II ve III

147