Page 149 - 8meta_inkk

SİYASİ ALANDA GELİŞMELER TEST 32

Kazanım Kavrama Testi

1. 3. 1 Kasım 1922’de saltanat ve halifeliğin
Yasama Yürütme Yargı birbirinden ayrılması ve saltanatın kaldı-
Büyük Millet rılmasıyla TBMM, Osmanlı ailesinden
1921 Büyük Millet Meclisi Büyük Millet Abdülmecit Efendi’yi yeni halife olarak
Anayasası Meclisi Meclisi seçmişti. Ancak Halife’nin kendisine ait
Hükümeti
bir halifelik hazinesi kurulmasını isteme-
Cumhur- si üzerine Mustafa Kemal hükûmete şu
Türkiye başkanı, talimatı vermişti:
1924 Büyük Millet Başbakan Bağımsız
Anayasası Mahkemeler “Halife, ataları olan padişahların yolunu izler görünmekte-
Meclisi ve Bakanlar dir. Halife ve bütün dünya bilmelidir ki bugün var olan Hali-
Kurulu
fe’nin ve hilafet makamının gerçekte ne din ne de siyaset
bakımından hiçbir anlamı ve gerekçesi yoktur.”
Tabloda verilen 1921 ve 1924 Anayasaları;
Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir?
I. Kanun çıkaran birim,
A) Mustafa Kemal halifeliğin artık sembolik bir unvana dönüştü-
II. Çıkarılan kanunların uygulanmasıyla görevli kurum, ğünü belirtmiştir.

III. Adalet işlerinden sorumlu organ B) Meclis Abdülmecit Efendi’yi yeni halife seçerek ona siyasi yet-
kiler tanımıştır.
özelliklerinden hangileri yönünden benzerlik göster-
mektedir? C) Halifelik kurumu laik devlet anlayışı ile uyum sağlamıştır.

A) Yalnız I B) I ve II D) TBMM halifeliğin devamı ile bütün Müslümanları halifenin
etrafında toplamayı amaçlamıştır.
C) II ve III D) I, II ve III

2. Yeni rejimin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk TBMM’de
yaptığı konuşmada “Yeni Türk Devleti’nin esası hâkimiyeti- 4. Cumhuriyetin ilanı ile birlikte
siyasi yapıyı oluşturmak için
millîyedir. Türkiye devletinde ve Türkiye devletini kuran Tür-
kiye halkında taht sahibi yoktur!... Bütün cihan bilmelidir yeni bir anayasa gerekiyordu.
1921’de kabul edilen Teşkilat-ı
ki, artık bu devletin ve bu milletin başında hiçbir saltanat
yoktur, hiçbir makam yoktur. Yalnız bir kuvvet vardır: O da Esasîye adı verilen anayasa,
savaş döneminin olağanüstü
hakimiyet-i milliyedir...” demiştir.
şartlarında yapıldığından, yeni dönemin ihtiyaçlarını karşı-
Buna göre, Mustafa Kemal’in benimsediği yönetim layamıyordu. Bu sebeple 20 Nisan 1924’te yeni anayasa
anlayışında; TBMM’de kabul edilerek yürürlüğe girdi.

I. Milli egemenlik, Buna göre aşağıdaki maddelerden hangisi 1924 Ana-
II. Milli irade, yasası’nın henüz laik bir yapıda olmadığını gösterir?
III. Manda ve himaye A) Egemenlik kayıtsız şartsız millete aittir.
B) Türkiye Cumhuriyeti’nin dini İslam’dır.
kavramlarından hangilerinin yer alması beklenir?
C) Türkiye Devleti bir cumhuriyettir.
A) I ve II B) I ve III
D) Meclis, yasama yetkisini kendi kullanır.
C) II ve III D) I, II ve III

149