Page 210 - 8meta_tur

CÜMLENİN ÖGELERİ GENEL TEST 3
KONU TEKRARI
Öğreten Test

5. Cümlede özneyi bulduktan sonra yükleme sorulan “ne” sorusu belirtisiz nesneyi, “neyi, kimi, nereyi” soruları belirtili nesneyi bul-
durur. Örneğin “Arkadaşlarla bakkaldan bir şişe gazoz aldık.” cümlesinde özneyi bulduktan sonra yükleme sorulan “Ne aldık?”
sorusu cevap olarak “bir şişe gazoz” sözcük grubunu verdiği için bu sözcük grubu cümlenin belirtisiz nesnesidir. “Arkadaşım bir
şişe gazozu tek başına içti.” cümlesinde ise özneyi bulduktan sonra sorulan “Neyi içti?” sorusuna “bir şişe gazozu” sözcük grubu
cevap verdiği için bu sözcük grubu cümlenin belirtili nesnesidir.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde belirtisiz nesne kullanılmamıştır?
A) Öğretmen, Kibritçi Kız adlı masalı okudu öğrencilerine.
B) Tarihi salonda birbirinden değerli vazolar gördüm.

C) Satıcı “Bunlar geçen hafta geldi abla!” dedi.
D) Şu parayla da bir kilo muz, iki kilo elma al.

6. Bazı cümleler sadece özne ve yüklemden oluşur. Örneğin “Evlerin çatısı bembeyazdı.” cümlesi “evlerin çatısı” öznesiyle “bembe-
yazdı” yükleminden meydana gelmiştir.

Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisi sadece özne ve yüklemden oluşmaktadır?
A) En parlak taşlar bile günün birinde yosun tutar.
B) Anne-babaların geleceğe dair güvenceleri büyük bir emek ve özenle büyüttükleri evlatlarıdır.
C) Çanakkale Savaşı’nda tamamı şehit olan İstanbul Lisesi öğrencileri acı birer hatıra olarak kalmıştır.

D) Kaliteli sebze üretimi yapmak için iyi bir tohum ve bundan elde edilebilecek iyi kalitede bir fide gerekiyor.

7. Bulunma, ayrılma veya yönelme hâl eklerinden birini alan sözcük veya sözcük grupları cümlede yer tamlayıcısı olarak görev
yapar. Zarf tamlayıcıları ise yüklemi durum, zaman, yer-yön, miktar ve soru yönlerinden tamamlar.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem yer tamlayıcısı hem de zarf tamlayıcısı vardır?

A) Gazetede yazan habere göre çevre kirliliği giderek artıyormuş.
B) Beynimiz, unutulması gereken yaşanmışlıkları farklı klasörlere göndererek zihnimizin temizlenmesini sağlar.
C) Görevliler, gecenin ilerleyen saatlerinde bekleme salonundakilere battaniye dağıttı.
D) İdeal uyku süresi ve ihtiyacı; yaşa, cinsiyete, vücut yapısına göre değişkenlik göstermektedir.

8. (I)Mevlana, Mesnevi’sinde gölge avlayan bir avcıdan söz eder. (II)Avcı, kuşun gölgesini sımsıkı tutup sevinir. (III)Olan biteni sey-
reden kuş ise “Bu akılsız adam niçin seviniyor ki?” diye hayret eder. (IV)Bu hikâye Eflatun’un mağara alegorisini andırıyor biraz.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde yer tamlayıcısı kullanılmıştır?

A) I B) II C) III D) IV

210