Page 130 - 8pup_tur
P. 130
TEST Cümlenin Ögeleri
3 Cümlenin Ögeleri Denemesi
5. Yüklemde bildirilen işi, oluşu, hareketi, durumu, kılışı yerine getiren; hakkında bilgi ve haber verilen öge özne-
dir.
Bu bilgiye göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük ya da sözcük grubu öznedir?
A) Bebeğimizin biberonunu, emziğini, kıyafetlerini seçerken ne kadar hassas davranıyorsak odasının halı seçimine de bir o
kadar özen göstermemiz gerekir.
B) Çöpler arasında bertarafına en fazla özen gösterilmesi gerekenlerden biri şüphesiz kullanılmış pillerdir.
C) Korku; herhangi bir objeden, olaydan ya da durumdan hissedilen tehdit neticesinde verilen bir tepkidir.
D) Kahve alışkanlığı olmayan Nizamettin Bey emeklilik günlerinde eşin dostun da teşvikiyle iki dönem muhtarlık yaptı.
6. Özne; bir cümlede bildirilen işi yapan, yüklemin bildirdiği durumu üzerine alan, cümlenin temel ögesidir.
Nesne ise öznenin yaptığı işten etkilenen ögedir. Örneğin “Aydın topu Selim’e attı.” cümlesinde işi yapan
öge “Aydın” dır. Yani Aydın, “özne”dir. Aydın’ın yaptığı işten etkilenen öge ise “top” sözcüğüdür. Çünkü “atıl-
ma” işinden etkilenmektedir. Bu durumda “topu” sözcüğü “nesne” dir.
Bu bilgilere göre aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi nesnedir?
A) Böcekler genellikle kendilerini savunma amacıyla insanları sokar.
B) Bitlerden kurtulmanın ne kadar zor olduğunu çoğumuz biliyoruz.
C) Mutfakta en zor soyulan yiyecekler arasındadır sarımsak.
D) İyi bir komşu, bazen ailenden önce gelir.
7.
Ara sözler cümle içinde çeşitli ögelerin açıklayıcısı olarak kullanılabilir.
"Ahmet’i, şu sessiz sakin öğrencimi, bir daha göremedim.” cümlesinde "şu
sessiz sakin öğrencimi" ara sözü "Ahmet’i" belirtili nesnesinin açıklayıcısı ola-
rak kullanılmıştır.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde ara söz diğerlerinden farklı bir ögenin açıklayıcısı olarak
kullanılmıştır?
A) Ankara’dan, ülkemin başkentinden, size selam getirdim.
B) Ayşe, sınıfın en çalışkan öğrencisi, bugün de okula gelmedi.
C) Annemden, beni binbir güçlükle bugünlere getiren kadından, daima övgüyle bahsederim.
D) İstanbul’da, bu güzel şehirde, uzun süre kaldım.
130
