Page 132 - 8pup_tur

TEST Cümlenin Ögeleri
3 Cümlenin Ögeleri Denemesi

11.

Yer-yön zarfı olarak kullanılan sözcükler cümlede zarf tamlayıcısı göreviyle
kullanılır. Fakat yer-yön zarfı olan sözcükler durum eki aldıklarında zarf olma
özelliğini yitirerek isim olur. Böyle durumlarda bu öge artık yer tamlayıcısı
olur. Mesela "Bir adım ileri çıkar mısınız?" cümlesinde “ileri” sözcüğü zarf tam-
layıcısıyken cümleyi "Bir adım ileriye çıkar mısınız?" şeklinde kurduğumuzda
durum eki aldığı için “ileriye” sözcüğü yer tamlayıcısı olur.

Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde durum eki alarak yer tamlayıcısı görevinde kulla-
nılan yer-yön zarfına örnek bulunur?
A) Öğrenciler bahçede bir sağa bir sola koşuyorlardı.
B) Attığım taşlardan biri daha öteye gitti.
C) Tüm pazarlıkları yukarı taşıdı.
D) Akşama doğru sırılsıklam bir şekilde geri geldi.

12. Özne, yüklemde belirtilen işi gerçekleştiren ögedir. Nesne ise cümlede öznenin yaptığı işten etkilenen ögedir.
"Ali, annesine Anneler Günü’nde güzel bir çiçek aldı." cümlesinde “alma” eylemini gerçekleştiren "Ali" sözcüğü
öznedir. “Alma” eyleminden etkilenen "çiçek" sözcüğü ise nesne görevinde kullanılmıştır.

Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde nesne yanlış gösterilmiştir?
A) Bisküvileri çayla birlikte afiyetle yedik.
B) Bir akşamüzeri üniversiteyi kazandığımı öğrendim.

C) Test kitapları masanın üzerinde öylece duruyordu.
D) Radyoyu açar mısın anne?

13.
Bilgi:
Yer tamlayıcısı cümlede yönelme (yaklaşma), bulunma (kalma), uzaklaşma (ayrılma) bildirerek yüklemi
tamamlar.

(I)Babaannem yavaşça merdivenlerden inip yanımıza otururdu. (II)Avucunu açıp hangi arada topladığını anla-
yamadığımız kırmızı dutları bize uzatırdı. (III)Dutların hiçbirinin ezilmemesinden onları büyük bir hassasiyet
ve titizlikle bize sunduğunu anlayıp sevgi dolu ellerinden muhabbet dolu dutlar yerdik. (IV)Babaannem her
akşam anlattığı hikâyelerine yenisini ekleyerek soframızı sevgiyle doldururdu.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde yer tamlayıcısı yoktur?
A) I B) II C) III D) IV

132