Page 78 - 8ogparag_sb
P. 78

9 ve 10. soruları aşağıdaki bilgilere göre yapınız.

                 Göçmen balıklar, düzenli dönemlerle göç eden bazı balık türlerine denir. Balıkların büyük bir kısmı, örne-
                 ğin tatlı suda yaşayan alabalıklar, oldukça küçük ve sınırlı bir bölge içinde yer değiştirdikleri hâlde tuzlu
                 suda yaşayan balıklar ise uzun yolculuklar yapar. Bir göçte tipik olarak göçün başladığı yere dönüş vardır
                 ve çoğunlukla göç, yumurtlamak veya besin bulmak amacıyla yapılır. Göçler, günlük olabilirken bazıların-
                 da yıllık olarak yapılır. Kat edilen mesafeler birkaç metreden birkaç bin kilometreye kadar olabilir. Göçteki
                 amaç genellikle beslenme veya üremeyle ilişkilendirilir, ancak bazı göçlerin nedenleri hâlâ bilinmemekte-
                 dir. Bazı türlerde görülen günlük dikey göç doğal bir davranıştır, bazı denizel türler beslenmek için geceleri
                 yukarı çıkar ve gün içinde eski derinliklerine iner. Tuna gibi tuzlu suda yaşayan deniz balıklarının bir kısmı
                 okyanuslardaki sıcaklıkları takip ederek yıllık olarak göç eder. Bu, balıkçılık için önemli bir değişimdir. Tatlı
                 su balıklarının yumurta bırakma amaçlı yapılan göçleri genellikle daha kısadır.
                 Aşağıdaki harita, göçmen balıklarının göçleri üzerine on beş yıldan daha uzun süredir yapılan araştırmaya
                 dayanmaktadır. İlk harita, sonbahar boyunca göçmen balıklarının güneye olan göç yollarını göstermekte-
                 dir. 2. harita ise ilkbahar boyunca kuzeye olan göç yollarını göstermektedir. Bu amaçlarını gerçekleştirmek
                 için göç eden göçmen balıklarının geri dönüş serüvenidir. Beyaz renk dışındaki renkli bölgeler, kara parça-
                 ları arasındaki su kütlelerini, beyaz olarak renklendirilen bölgeler de büyük su kütlelerini göstermektedir.
                 Okların kalınlığı, göç eden balık gruplarının büyüklüğünü göstermektedir.

                                                           Kuzey
                                                        Batı  Doğu
                                        I. Har ta         Güney           II. Har ta

























           9.   Göçmen balıklarının göç etme sürelerinin farklılık göstermesinde temel etken aşağıdakilerden hangi-
               sidir?

               A)  Mevsimler          B)  Suyun özelliği     C)  Bulundukları konum   D) Sıcaklık




           10.  Verilen bilgilerden ve haritadan hareketle göçmen balıklarıyla ilgili,

                 I.  Son on beş yıl içinde kuzeye doğru göç eden göçmen balıklarının sayısında azalma olduğu görülmektedir.
                II.  Bazı göçmen balıklarının kuzeye doğru olan göç yolları güneye doğru olan göç yollarından farklıdır.
                III.  Göçmen balıklarının gidiş yolundan farklı olarak dönüş yolunda büyük su kütlelerini de kullandığı görül-
                  mektedir.
               numaralanmış bilgilerden hangisi veya hangileri kesin olarak söylenemez?
               A)  Yalnız I.          B)  I ve II.           C)  Yalnız III.       D) II ve III.

                                                         78
   73   74   75   76   77   78   79   80   81   82   83