Page 203 - 8ogtur_sb

anLatıM BOZukLuĞu TEST – 1

1. Cümlelerde özne ve yüklemlerin birbirleriyle 4. Birden fazla yüklemli cümlelerde aynı nesnenin
uyumlu olmaları gerekir. Özellikle yüklemdeki kişi her iki yükleme uyumlu olması gerekir. Nesnenin
eki, çoğul eki, öznenin tekilliği ve çoğulluğu gibi yüklemlerden birine olan uyumsuzluğu anlatım
durumlar anlatım bozukluğuna neden olur. bozukluğuna neden olur. Nesne kullanılması gere-
Bu açıklamaya göre aşağıdakilerden hangisin- kirken kullanılmaması sonucu da nesne eksikliğin-
de özne-yüklem uyumsuzluğundan kaynakla- den kaynaklanan anlatım bozukluğuna yol açar.
nan anlatım bozukluğu vardır? Bu açıklamaya göre aşağıdakilerden hangisin-
de nesne eksikliğinden kaynaklanan bir anla-
A) Otobüsteki herkes, şoförün otobüsü hızlı kullanma-
sından şikâyet ediyorlardı. tım bozukluğu yapılmıştır?
B) Ama hiçbiri şikayetini yüksek sesle dillendirmiyordu. A) Sana selam verdik, borçlu çıktık.
C) Yolcuların aralarındaki fısıldaşmalar yerini kahkaha- B) Müdür camı kimin kırdığını sordu, kimse söylemedi.
lara bıraktı. C) Behlül marketten kedisine mama aldı, eve getirdi.
D) Kimse bu olaydan bir şey anlamamıştı. D) Köpeğin tüyleri kesildi, hafiflemişti.

5. Birden çok yüklemi bulunan cümlelerde ortak kul-
2. Yüklemin birden fazla ögeye bağlı olarak kulla- lanılan yer tamlayıcılarının yüklemlerin tamamıyla
nıldığı cümlelerde yüklemin ögelerin hepsiyle uyum içinde olması gerekir. Bu uyum sağlanmazsa
uyumlu olması gerekir. Ögelerin yükleme uyma- yer tamlayıcısı eksikliğinden kaynaklanan anlatım
ması yüklem eksikliğinden kaynaklanan anlatım bozukluğu yapılmış olur.
bozukluğuna neden olur. Bu cümlelerde uyumsuz
ögelere yeni bir yüklem getirilerek anlatım bozuk- Aşağıdaki cümlelerin hangisinde yer tamla-
luğunu giderilir. yıcısı eksikliğinden kaynaklanan bir anlatım
bozukluğu yapılmıştır?
Bu açıklamaya göre aşağıdakilerden hangisin- OMAGE
de yüklem eksikliğinden kaynaklanan anlatım
bozukluğu vardır? A) Söylentilere inanmıyor, arkadaşına güveniyordu.
B) Çakmağın gazı bitmiş, büfeden doldurabilirsin.
A) Kahvaltıda acele acele zeytin, peynir yedi, iki bardak
çay içti. C) İzmir’e pazartesi gitmiş, iki gün kalmıştı.
B) Pastanede Veli limonata, Ali sahlep içti. D) Pet şişe kapaklarını atma, engellilere sandalye alını-
yor.
C) Ben Adana’ya, kardeşim Antalyaya gitti.
D) Bunu birisinin yapması gerekiyordu ama senin yap-
man iyi olmadı. 6. Anlatım bozukluklarının biri; bir eksiklik yüzün-
den cümlenin ifade ettiği anlamın net olmaması,
cümleden birkaç anlamın birden çıkmasıdır. Bu
3. Birden çok yüklemli cümlelerde öznenin bütün tür anlam karışıklıklarını önlemek için uygun yere
yüklemlerle uyumlu olması gerekir. Aksi takdirde virgül getirilir. Bazı durumlarda ise getireceğimiz
özne eksikliğinden kaynaklanan anlatım bozuklu- onun ya da senin zamirleriyle bu karışıklığı gide-
ğu meydana gelir. ririz.

Aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamayı Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin han-
örnekleyen bir anlatım bozukluğu vardır? gisinde anlam karışıklığından kaynaklanan bir
anlatım bozukluğu yapılmıştır?
A) Dedemin üzümleri çok meşhurdur ama bu yıl nazar
değdi. A) Bu konuyu düşünmediğimi mi zannediyorsun?
B) Herkes topun çizgiyi geçtiğini gördü, hakem görmedi. B) İşler yavaşlayınca yorulduğunu tahmin ettim.
C) Sınav sona erdi, sonuçları haftaya açıklanacak. C) Okulun yaptığı sınava girdi, iyi not aldı.

D) Kamyonun tekerleği patladı, kaza yaptı. D) Gazetede yazılanları okudum, kendimi kötü hissettim.

203