Page 29 - 8modtur_12_li 1dnm
P. 29
7. Fiilimsi eklerini aldıkları hâlde fiilimsi olarak kabul 9. Yaşanmış veya yaşanması mümkün olayların anla-
edilmeyen sözcükler vardır. Bu sözcükler artık tıldığı metin türüne hikâye(öykü) denir. Bir hikâye-
“hareket” anlamını kaybettikleri için fiilimsilerden de bulunması gereken temel unsurlar şunlardır:
kolaylıkla ayrılır. Bu sözcükler bir varlığı karşılaya- Olay: Hikâyede üzerinde söz söylenen yaşantı
rak “kalıcı isim” olmuştur.
ya da durumdur.
Bu bilgilere göre aşağıdaki cümlelerin hangi- Kahramanlar: Olayın oluşmasında etkili olan
sinde kalıcı isim kullanılmıştır?
ya da olayı yaşayan kişilerdir.
A) Belirli bir yaştan sonra yabancı dil öğrenmek zor bir Yer(Mekân): Olayın yaşandığı çevre veya
hâl alıyor.
mekândır.
B) Sofrada koca bir tabak dolusu kızartma görünce
sevinçten az daha ağlayacaktım. Zaman: Olayın yaşandığı dönem, an mevsim
ya da gündür.
C) Oturuşu, yürüyüşü, konuşması aynı askerdeki ağabe-
yime benziyordu. Buna göre,
D) Şah Cihan, sevgili eşi Mümtaz Mahal vefat edince Bir psikiyatristin muayenesine çok üzgün vaziyet-
onun için muhteşem bir türbe inşa etmek ister. te ağlayan birisi gelmiş ve “Benim ekonomik duru-
mum iyi. Maddi anlamda bir sıkıntım yok. Sağlık
sorunum da yok. Ancak başka bir sorunum var.”
demiş. Psikiyatrist “Nedir o?” diye sormuş. Adam,
“Neşelenemiyorum. Moralim bozuk. Şöyle gül-
mek, bazen kahkaha atmak, eğlenmek istiyorum.
İşte bunun için size geldim.” demiş. Psikiyatrist,
“Arkadaş, işin doğrusu bu olay, benim uzmanlık
alanıma girmiyor. Ancak sana bir öneride bulu-
nabilirim. Şu karşıda bir sirk var. Ben gittim. Çok
güzeldi, özellikle de palyaço harikaydı. Gülmekten
yerlere yattım, o kadar çok eğlendim ki… Sana da
8. Paragrafın anahtar kelimeleri, paragrafı henüz o sirke gitmeni, özellikle o palyaçoyu seyretmeni
okumamış birine gösterildiğinde paragrafın konu- öneririm.” demiş. Bunun üzerine adamın suratı iyi-
su hakkında doğru fikir veren sözcüklerdir. ce asılmış ve adeta fısıltı hâlinde demiş ki: “O pal-
yaço var ya… O, benim işte…”
Bu açıklamaya göre “Spor, Sağlık, Yaşam, Hasta-
lık” anahtar sözcüklerini içeren metin aşağıda- metninde aşağıdakilerin hangisi ile ilgili ayrın-
kilerden hangisi olmalıdır? tıya yer verilmemiştir?
A) Sağlıklı olmak için 40'tan fazla besine ihtiyacımız var. A) Olay B) Kişiler
Bunların hepsini tek bir gıdadan sağlamamız müm- C) Yer D) Zaman
kün değil. Tek tek öğünlerden bahsetmiyoruz. Fark
yaratmak istiyorsak tercihlerimiz dengeli olmalı!
B) Yetişkinler, günde en az 1,5 litre sıvı tüketmelidir!
Eğer sıvılar sıcaksa ya da fiziksel olarak aktifseniz
bu miktar daha da fazla olabilir. Şüphesiz en iyi sıvı 10. Fiil cümlelerinde yüklemden önceki öge, isim
sudur. Musluk suyu ya da şişe suyu, gazlı ya da gazsız cümlelerinde ise yüklem vurguludur. Fiil cümlele-
maden suyu, sade ya da tatlandırılmış su... Bunların rinde yüklem başa geldiğinde vurgu da yüklem-
hepsi rahatlıkla tüketilebilir. dedir.
C) Sağlıklı bir yaşam sürmek için yapmamız gerekenle- Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin han-
rin başında spor yapmak gelir. Spor sayesinde kalp gisinde farklı bir öge vurgulanmıştır?
rahatsızlığı riskimiz azalır. Bunun yanında kaslarımız
güçlenir, fiziksel performansımız artar. Çeşitli hasta- A) Osmanlı Devleti’nde dilsizlere “bîzebân” denirdi.
lıklara karşı dirençli olmamızı sağlar. Bu nedenle sağ- B) Gülmek için kaslar gerildiğinde hayranlık uyandıran
lıklı yaşam için spor yapmak gerekir. gamzeler görünür. GENEL DENEME 4
D) Her birimiz için uygun vücut ağırlığı; cinsiyet, boy, C) Her fırsatta sessiz sakin bir yere kaçarım.
yaş ve genler gibi faktörlere bağlı olarak değişir. Aşırı
kilo; şeker, kalp hastalıkları ve kanser gibi birçok farklı D) Bu güzel resmi aramıza yeni katılan arkadaşımız
hastalık riskini artırır. Hasan yapmış.
27
