Page 61 - 6metasos

islAmiyeT Ve TÜrKler TEST 12

Kazanım Kavrama Testi

1. Karahanlılar ordu yapılanmasında ilk kez Asya Hun 3. İslamiyet’in kabulü Türklerin yerleşik hayata geçişinde
Devleti zamanında uygulamaya başlanan onlu sisteme etkili olmuştur. İslamiyet öncesi Orta Asya’da konargö-
devam etmiş, Türk olmayanlara orduda yer vermemiştir. çer olarak yaşayan Türkler, İslamiyet ile beraber şehir
Gaznelilerin, Karahanlıların aksine ordu teşkilatlarında hayatına uyum sağlamışlardır. Bu durum mimari alan-
yabancı askerlere görev vermeleri, devletin kısa sürede daki gelişmelere katkı sağlamış, “Halka hizmet Hakk’a
yıkılmasına neden olmuştur. hizmettir.” düşüncesiyle hareket eden yöneticiler, han,
hamam, kervansaray, türbe, cami, mescit, hastane vb.
Buna göre hangi seçenekteki sonuca ulaşılamaz?
yapılar inşa etmişlerdir.
A) Gazneliler ırkçı bir tutum takınmışlardır.
yukarıdaki bilgilerde Türklerin İslamiyet’e geçişinin
B) Karahanlılar askeri konularda Gazneliler’e göre daha milli- hangi alanlardaki sonuçlarına değinilmiştir?
yetçi bir tavır sergilemiştir.
A) Sosyal ve askeri
C) Gazneliler’in askeri tercihleri devletlerinin kısa süreli olma-
sında etkili olmuştur. B) Ekonomik ve mimari
D) Karahanlılar kendilerinden önceki dönemlerde uygulanan C) Sosyal ve mimari
askeri uygulamaları devam ettirmişlerdir. D) Siyasi ve ekonomik

2.
KARAHANLILAR
Karahanlılar Dönemi’nde Uygur ve Arap alfabe-
leri kullanılmış, Türk-İslam edebiyatı oluşmuş-
tur. Kur’an-ı Kerim Türkçeye çevrilmiştir. Sözlü
kültürden yazılı kültüre, konargöçer yaşam tar-
zından yerleşik toplum düzenine geçişin hızlan-
dığı bir dönem olmuştur. 4. “… Bilge Kağan’ın şehirlerin etrafını duvarlarla ve
kalın surlarla çevirtmek, Budist tapınakları inşa etmek,
Budizm’i yaymak isteğine Tonyukuk karşı çıktı. Çünkü
GAZNELİLER Kök Türklerin ordu gücü, büyük ölçüde hayat tarzlarına

Gazneliler Dönemi’nde Arap alfabesi kullanıl- dayanmakta idi. Şayet surlu şehirler inşa edip, içinde
mıştır. Sarayda ve orduda Türkçe konuşulsa da otururlarsa gelenekleri değişirdi. Ülkede Budizm propa-
devletin resmî yazışmalarında, bilim ve edebiyat gandasına izin verilmesi ve bu dinin metotlarının uygu-
alanında Farsça ve Arapça kullanılmıştır. Bunun lanmasına gelince, bu dinin insanları zayıflatması söz
sonucunda Arapça, Farsça ve Türkçe birbirlerini konusu idi. Çünkü et yemenin yasak olduğu bu dinde
etkilemiştir. Türklerin yiyecek bulması mümkün değildi. Et yeme-
yen toplumun soğuğa dayanması ve diğer faaliyetler-
Buna göre; de kendini göstermesi beklenemezdi. Ayrıca Budistler
az yerler ve az hareket ederlerdi. Sonuçta savaş hâlinde
I. Alfabe konusunda Karahanlılar daha milliyetçi bir
yaklaşıma sahiptir. kuvvetli, dinamik olmak gerekirdi ve Budizm Türklerin
savaşçı olmalarını, kuvvetli olmalarını önlerdi. Dolayısıy-
II. Karahanlılar zamanı Türkçenin gelişimi açısından la ülkede uygulanamazdı.”
olumlu bir dönem olmuştur.
(Ahmet Taşağıl, Kök Tengri’nin Çocukları, s.168)
III. Gazneliler Türkçe'nin yabancı dillerden etkilenmesi-
ni önlemişlerdir. Budizm dinine girilmesine itiraz eden Tonyukuk
daha çok hangi alanda yaşanacak sıkıntıya dikkat
çıkarımlarından hangileri yapılabilir? çekmektedir?
A) I ve II B) I ve III A) Ekonomik B) Hukuki

C) II ve III D) I, II ve III C) Askeri D) Siyasi

61