Page 140 - 7_sf_Tane Tane Sosyal Defter Kitap.indd
P. 140

5 ve 6. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız.  7.
               Türklerin İslamiyet’i kabul etmesiyle bu medeniyet
               daha da güçlendi ve yayıldı. Türk-İslam medeniyeti
               adını alarak 9. yüzyıldan 16. yüzyıla kadar bilimsel   Büyük Selçuklu Devleti Dönemi’nde
               gelişmelere öncülük etti. Bu süreçte Müslüman         11. yüzyılda Nizamiye Medreselerinin
               bilginler  deney  ve  gözleme  dayalı  bilimsel  araş-  kurulması ile günümüzdeki üniversiteler
               tırmalar yaparak astronomi, coğrafya, matematik,      düzeyinde eğitim veren okullar açıldı.
               tıp, kimya, fizik gibi bilim dallarında önemli buluş-  Gözlemevleri, hastaneler, kütüphaneler
                                                                      di. Çok sayıda bilim insanı yetişti. Sultan
               lar yaptılar.  Türk-İslam medeniyetinde bilimsel       açılarak bilimsel çalışmalar desteklen-
               gelişmeler Abbasi Devleti döneminde hız kazandı.        Alparslan kendi hazinesinden yüzbinler-
               8. yüzyıl sonlarında Beytü’l-Hikme adıyla kurulan       ce altını medrese yapımı, bilim insanları-
               akademi daha sonra Darü’l-Hikme olarak adlandı-         nın çalışmaları için harcadı.
               rılmaya başlandı. Zengin bir kütüphaneye sahip
               Darü’l-Hikme’de her bilim dalı için ayrı bölümler
               vardı. Burası bilim insanları, sanatçılar, tercüman-
               lar, yazarlar ve şairlerle dolup taşıyordu. Arapçadan
               Yunancaya  kadar  çok sayıda  dil  konuşuluyordu.   Bu bilgilere bakılarak Büyük Selçuklu Devleti
               Sicilya ve Bizans İmparatorluğu kütüphanelerin-  zamanında hangi kavramdaki gelişimin ön pla-
               den getirilen eserler Arapçaya tercüme ediliyordu.   na çıktığı söylenemez?
               Bilimsel gelişmeler daha sonra Türk-İslam devlet-
               leri döneminde de devam etti.                    A)  Kültür               B)  Sanat
                                                                C)  Eğitim               D) Bilim

           5.   Bu bilgilere bakıldığında Türk-İslam medeniye-
               ti hakkında;

                 I.  7 yüzyıl boyunca bilimsel gelişmelerin öncülü-
                  ğünü yapmıştır.

                II.  Farklı bilim dalları ile meşgul olmuşlar ve bilim-
                  sel yeniliklere imza atmıştır.
                III.  Bilimsel açıdan Abbasiler döneminde en üst   8.
                  seviye ulaşmıştır.
                                                                   Hiçbir araştırmaya dayanmayan
               yargılarından hangilerine ulaşılabilir?             boş ön yargılar ve tüm engelleme
                                                                   çabaları Galilei’nin düşüncelerinin, çalışma-
               A)  I ve II               B)  I ve III
                                                                   larının insanları etkilemesini engelleyeme-
               C)  II ve III             D) I, II ve III           di. Eğer bugün çeşitli formülleri kullanarak
                                                                   doğayı değiştirebiliyorsak uçakları, roketle-
                                                                   ri, radyoyu ve bütün diğer teknik buluşları
                                                                   rahatça geliştirip yayabiliyorsak bunu, Gali-
           6.   Bu bilgilere bakıldığında Darü’l-Hikme ile ilgili   lei gibi gözü pek bilim insanlarının o teh-
               olarak;                                             likeli dönemde, doğadaki yasaları bulmak
                                                                   için harcadıkları çabalara borçluyuz.
                 I.  Farklı ülke kütüphanelerine ait eserler Arap     (Ernst H. Gombrich (Örns H. Gambriç, Avusturyalı),
                  diline çevrilmektedir.                                     Genç Okurlar İçin Kısa Bir Dünya Tarihi)

                II.  İsmi zaman içinde değişime uğramış, her bilim
                  dalı için farklı bölümlere sahip olmuştur.
                III.  Tam bir kültür merkezi durumunda olup farklı
                  dillerin konuşulduğu bir yer olmuştur.        Bu bilgiler içinde yer alan  “O tehlikeli dönem”
                                                                ifadesiyle hangi seçenekteki dönemden bah-
               çıkarımlarından hangileri yapılabilir?           sedilmektedir?

               A)  I ve II               B)  I ve III           A)  Skolastik dönem      B)  Aydınlanma çağı
               C)  II ve III             D) I, II ve III        C)  Haçlı Seferleri        D) Fetret Devri


                                                        140
   135   136   137   138   139   140   141   142   143   144   145