Page 138 - 7_sf_Tane Tane Sosyal Defter Kitap.indd
P. 138
5. El Harezmi, ilk cebir kitabını yazdı. Batı onun çalış- 7.
malarından faydalandı ve cebir hakkında bilgi
sahibi oldu. Birinci ve ikinci dereceden denklem- Buhar gücüyle çalışan araçlar, bilim alanındaki ilerle-
lerin sistematik çözümü için geliştirdiği yöntem, meler sayesinde daha teknik özelliklerle donatılarak
“Cebirin Babası” adıyla anılmasını sağladı. Avru- yolcu ve yük taşımacılığında kullanılmaya başlandı.
pa’nın bilmediği ‘‘sıfır’’ rakamını ilk defa kullandı. Bu sayede zaman ve mesafe konusunda yaşanan
Eğitim almak için gittiği Bağdat’ta Abbasi Halife- sorunlar tarihe karıştı. Fosil yakıtların kimyasal ener-
si Me’mûn’un büyük yardım ve destekleri, tüm jiye dönüştürülmesiyle elde edilen mekanik enerji;
bu çalışmalarını yapmasında etkili oldu. Halife, üretim, ulaşım, ticaret ve haberleşme alanlarında
Bağdat Saray Kütüphanesi’nin yönetimini el-Ha- yeni bir dönemi başlattı. İnsan gücünün yerine maki-
nelerin kullanılmaya başlandığı bu dönem, günü-
rezmî’ye verdi ayrıca yabancı eserlerin tercümesini müz fabrikalaşmasının temelini oluşturdu. 1893’te
yapmak amacıyla kurulan Beyt’ül-Hikme (Bilgelik George Moorebuharla çalışan bir robot yaptı. Buhar,
Evi) isimli akademide bilimsel çalışmalar yapması daha sonra ortaya çıkan elektrik enerjisi kullanımını
için bütün imkânları sundu. sağlayarak 1900’lü yılların yüksek teknoloji dönemi-
Buna göre Harezmi hakkında aşağıdakilerden ni hazırladı ancak elektrik enerjisinin yanı sıra buhar
kullanımına da devam edildi.
hangisi söylenemez? (AnnaSproule, Bilime Yön Verenler James Watt)
A) Abbasi halifesi tarafından çok önemli bir siyasi göre-
ve getirilmiştir.
B) Yaptığı çalışmalarda devlet adamlarının desteğini Yukarıda bahsedilen gelişmelerin yaşandığı
görmüştür.
dönemin adı hangi seçenekte doğru olarak
C) Matematik alanında çok önemli buluşlar yapmıştır. verilmiştir?
D) Yaptığı çalışmalar Batı dünyası tarafından takip edil- A) Rönesans dönemi
miştir.
B) Sanayi inkılabı dönemi
C) Coğrafi keşifler dönemi
6. “Ben Kopernik. “Gök Cisim-
lerinin Devinimi Üzerine” D) Reform dönemi
adlı astronomi kitabımda
Güneş’in merkezde yer aldı-
ğını, Dünya dâhil, gezegen-
lerin onun çevresindeki bir
yörünge üzerinde daireler 8.
çizerek döndüğünü anlat-
tım. Kilise ise o sırada Dün- Tarihte yapılan icatların
ya’nın sabit olduğunu söylüyordu. Kilisenin tam bazıları bilginin kalıcı hale
tersi olan bu görüşü savunmak, beraberinde bir- gelmesi ve gelecek nesil-
çok cezayı getirebileceği için kitabımı yayımlama- lere aktarılmasına, bilginin
dım.1543’te kitabını yayımlama konusunda ikna değişim ve sürekliliğine
edildim. Fakat yayıncılar, kendilerini kiliseden katkı sağlamıştır.
korumak amacıyla kitabıma bir önsöz eklediler ve
kitapta benim düşüncemin yalnızca bir kuram
olduğunu belirttiler.”
Buna göre Kopernik ile ilgili olarak aşağıdaki- Yukarıda bahsedilen duruma örnek olarak;
lerden hangisi söylenemez? I. Yazı
A) Astronomi ile ilgili araştırmalar yapmıştır. II. Mürekkep
B) Kilise baskısı nedeni ile yazdığı kitabı yayımlamak III. Kâğıt
istememiştir.
buluşlarından hangileri gösterilebilir?
C) Savunduğu düşünceler kilise ile aynı doğrultuda
olmamıştır. A) I ve II B) I ve III
D) Yazdığı kitapta kilisenin düşüncelerini yakın bir anla- C) II ve III D) I, II ve III
yış benimsemiştir.
138