Page 13 - 8meta_tur
P. 13

SIFAT – FİİL (ORTAÇ)

                                                                                                 Öğreten Etkinlikler



            Fiillere getirilen “-an/-en, -ası/-esi, -mez/-maz, -ar/-er/-ır/-ir/-ur/-ür/-r, -dık/-dik/-duk/-dük, -acak/-ecek, -mış/-miş/-muş/
            -müş” ekleriyle yapılan fiilimsilere sıfat-fiil denir. Sıfat-fiiller cümle içinde sıfat görevinde kullanıldıkları için bu şekilde ifade
            edilmektedir. Aklımızda daha kolay kalması için sıfat-fiil eklerini “Anası mezar dikecekmiş.” şeklinde kodlayabiliriz.

                          ÖRNEK: Birden etrafı ağlayan çocuklarla doluvermişti.
                                           Beni yârimden ayırdınız yıkılası dağlar!
                                           Çocuklarına bakamaz hâle gelmişti kadıncağız.
                                           Çağırdım yanıma, koşar adım geldi.
                                           Ayak almadık taş olmaz, başa gelmedik iş olmaz.
                                           Akacak kan damarda durmazmış.
                                           Az ilerideki kaynamış mısırların kokusu burnumuza kadar geliyordu.



          4. Aşağıdaki cümlelerde yer alan sıfat-fiillerin altını çizip aldıkları ekleri karşılarındaki uygun yerlere yazınız.


               CÜMLELER                                                                             ALDIKLARI EKLER

           1.  Astronotların bulundukları yere göre farklı giysileri vardır.                            ....................
           2.  Günümüzde çok az bizon, yaşamını koruma altına alınmış milli parklarda sürdürmektedir.   ....................

           3.  Metrolar, özellikle ulaşım sorunları yaşanan kalabalık kentlerde hızla yaygınlaşıyor.    ....................
           4.  Sosyoloji; toplumları nüfus, cinsiyet, soy, ekonomik düzey gibi açılardan inceleyen bilimdir.  ....................

           5.  Belli aralıklarla bitkimizi kontrol edip kurumuş dalları bitkiden uzaklaştırmamız gerekir.  ....................
           6.  Suyu canlıların yaşamı için vazgeçilmez, kokusuz ve tatsız bir sıvı olarak tanımlayabiliriz.  ....................

           7.  Dövülmüş sarımsakları tencereye atıyoruz ve bir süre kavuruyoruz.                        ....................
           8.  Bilgisayarlar, yakında 12 milyon kelimeye denk düşecek şekilde bilgi depolayabilecek.    ....................

           9.  Otobüs bir süre sonra bilindik yerlere gelince benim de içimi bir sevinç dalgası kapladı.  ....................
           10. Daha önce de benzer filmler izlemiştim ama bu, kurgu bakımından onlardan daha güzeldi.   ....................

           11. Bu utanmaz adam beni yine belediyeye şikayet etmiş.                                      ....................
           12. Toplantıda deprem esnasında olası felaket senaryoları üzerine konuşacağız.               ....................

           13. Artık satılacak hiçbir eşya kalmayınca uzun zamandır küs olduğu ağabeyine gitti.         ....................
           14. Memleketine döndüğü sene II. Dünya Savaşı başlamış, onu da askere almışlardı.            ....................

           15. Hiç öyle bakma, bana başka bir çıkar yol bırakmadın kardeşim!                            ....................


          ÖĞRETEN NOTLARIM











                                                              13
   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18