Page 200 - 8meta_tur
P. 200

CÜMLENİN TEMEL ÖGELERİ                                    TEST 1

                                                                                                      Öğreten Test


           7.   Bir cümlede bildirilen işi yapan, yüklemin bildirdiği durumu   10.  Aşağıdaki cümlelerden hangisi yalnızca özne ve yük-
               üzerine alan kimse veya varlık öznedir.                 lemden oluşmuştur?
               Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde      A)  Vecihi Hürkuş, savaşın ardından İzmir’de yeni tayyarecileri eğit-
               altı çizili bölüm öznedir?                                meye başlar.
               A)  Ağaçlar, eşsiz lezzetteki meyveleriyle şifa olur bedenimize.  B)  Piyanist, Polonya asıllı besteci ve piyanist  Wladyslaw Szpil-
                                                                         man’ın hayat hikâyesini beyaz perdeye taşıyor.
               B)  Okuyucu, kendiyle yüzleştiği metinlerde evrensel sancılar diye
                  nitelendirebileceğimiz duygularla karşılaşır.        C)  İrade, faydalı veya zararlı birçok alternatif arasından birini seç-
                                                                         me ve tercih etme yeteneğidir.
               C)  Rahve mevkiinde meydana gelen savaşı sayıca az olmasına
                  rağmen Türk ordusu büyük bir zafer ile kazandı.      D) Cıvıltıları, zıplaya zıplaya dolaşmaları ve hareketli hâlleriyle
                                                                         tanıdığımız serçeleri her yerde görebiliriz.
               D) Lavanta, temmuz ayı içerisinde tam çiçeklenme devresine ula-
                  şır.









                                                                   11.  Özellikle güneşin güneyden daha az ısıttığı kuzey enlemle-
                                                                       rinde çiçeklerin taç yaprakları âdeta güneşe benzer.
           8.   Bazı cümlelerde özne, işi yapan değil yüklemin bildirdiği
               işten etkilenen durumundadır. Bu tür öznelere “sözde özne”   Bu cümledeki altı çizili sözcük grubu cümlenin hangi
               denir.                                                  ögesidir?
               Buna göre aşağıdaki cümlelerden hangisinin öznesi       A)  Özne                  B)  Belirtisiz nesne
               sözde öznedir?                                          C)  Yer tamlayıcısı        D) Zarf tamlayıcısı

               A)  Plüton’un gezegen olup olmadığı uzun yıllar boyunca tartışıl-
                  dı.
               B)  Örselenmiş bir çocuk ruhu, geleceğin yüzünde kara bir leke
                  bırakır.
               C)  Sağlık Bakanlığı, 1994’ten beri “İyot Yetersizliği Hastalıklarının
                  Önlenmesi Programı” yürütüyor.

               D) İnsanlar yalan söylediklerinde utanç ve suçluluk duyabilirler.
                                                                   12.  Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hem özne hem de
                                                                       yüklem doğru gösterilmiştir?
                                                                       A)  Bir firma beş kilogramdan hafif bir bisiklet üretti.

                                                                                                                          Özne                          Yüklem


                                                                       B)  Dünyamız birçok canlının yaşadığı eşsiz bir yerdir.
           9.   Yüklemin aldığı şahıs ekinden anlaşılan öznelere “gizli özne”                                        Özne                                 Yüklem
               denir.
               Aşağıdaki cümlelerin hangisinde gizli özne vardır?      C)  Yokuşu tırmanınca tek katlı bir ev görürsünüz.
               A)  Halının ortasındaki yoğurt lekesine annem çok kızdı.                                                      Özne              Yüklem
               B)  Bu yaşıma kadar kimseye yalan söylemedim ben.

               C)  Bütün gün tarlada domates çapası yaptık.            D) Bilgisayar, çağımızın en kullanışlı elektronik aracıdır.
               D) Zeynep, karne hediyesi olarak bir bisiklet istiyordu.            Özne                                  Yüklem

                                                                200
   195   196   197   198   199   200   201   202   203   204   205