Page 171 - 8mod_tur

TEST Cümlenin Ögeleri
2 Temel Ögeler

1. Yüklem, bir tek sözcükten oluşabildiği gibi çeşitli sözcük gruplarından da oluşabilir. Örneğin "Ahmet’le dün
akşam buluşup kulaklarını çınlattık." cümlesinde yüklem olan "kulaklarını çınlatmak" sözcük grubu deyim oldu-
ğu için ayrılamaz.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerden hangisinin yüklemi bir sözcük grubundan meydana gelmiş-
tir?
A) Bilim insanları, çöplerde yaşayan bir canlı topluluğu olduğunu belgeledi.
B) Basit matematik işlemlerini kullanarak roket ve uzay araçlarının hareketlerini çözümleyebilirsiniz.

C) Dağların ardındaki bu yemyeşil köy babamın doğup büyüdüğü topraklardır.
D) Sadece sinema salonu olarak kullanılan ilk bina Vitascope Hall ABD’de açıldı.

2. Cümlede iş, oluş, hareket bildiren kelime veya kelime grubuna yüklem; bir cümlede yüklemde bildirilen işi
yapan, yüklemin bildirdiği durumu üzerine alan sözcük veya sözcük gruplarına özne denir.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisi sadece özne ve yüklemden oluşmuştur?

A) Hatasının farkına varan Mahmut Bey meslektaşlarından özür diledi.
B) Sevimli sincap ağacın kovuğunda öğle uykusuna çekilmişti.
C) Kendisini bir göl kenarında zanneden Emine Hanım hayallere daldı.
D) Hüsniye Kadın bu zor görev için gönüllü oldu.

3. Bir cümlede tek bir yüklem olabileceği gibi birden fazla yüklem de bulunabilir.

Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla yüklem kullanılmıştır?
A) Coğrafi konumu ve geçmişi gereği Anadolu coğrafyasında yankılanan sesler çeşitlilik gösterir.
B) Türk müziği iki büyük gelenekten oluşmaktadır.
C) Sincap yakalanacağını anlayınca ani bir manevrayla bize doğru döndü.
D) Yunus Emre şiirleriyle bilindi ve edebiyatın konusu oldu.

4. Fiilimsiler, cümle içinde başka kelimelerle birlikte sözcük grubu oluşturarak cümlenin herhangi bir ögesi olabi-
lir. Örneğin “Sağlığımızı korumak bir insan için en önemli görevdir.” cümlesinde “korumak” isim-fiildir ve “sağlı-
ğımızı” sözcüğüyle birleşerek “sağlığımızı korumak” şeklinde bir fiilimsi grubu oluşturmuştur. Bu isim-fiil grubu
da cümlenin öznesi olmuştur.
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde özne bir fiilimsi grubundan oluşmuştur?

A) Bir şeylerden korkmak gayet normal bir duygudur.
B) Bu süreçte öğrencilerin tek amacı sınavdan iyi bir puan almaktı.
C) Çiftçiler, uzun süredir yağmurun yağmamasından şikâyet ediyorlardı.
D) Bu sene uzun zamandır görmediğim anneannemi ziyaret etmeyi düşünüyorum.

171